Φεβρουάριο – Μάρτιο η καλύτερη περίοδος για τη μεταφύτευση αιωνόβιων ελαιόδεντρων

Συγκεκριμένες οδηγίες για τον τρόπο με τον οποίο γίνεται επιτυχώς η διαδικασία της εκρίζωσης και μεταφύτευσης αιωνόβιων ελαιόδεντρων, δίνει το ΤΕΙ Κρήτης στο Δίκτυο Πολιτιστικών Συλλόγων που ασχολείται με τη διάσωση και την ανάδειξη των αρχαίων και των ιστορικών ελιών της Κρήτης.

Ο καθηγητής Δενδροκομίας του ΤΕΙ Κρήτης κ. Σπύρος Λιονάκης στο σχετικό ενημερωτικό σημείωμα του αναφέρει ότι «η καλύτερη περίοδος για την εκρίζωση και μεταφύτευση ενός αιωνόβιου ελαιόδεντρου είναι από αρχές Φεβρουαρίου μέχρι τέλος Μαρτίου επειδή τότε το δένδρο ευρίσκεται σε κατάσταση λήθαργου λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών και επειδή αμέσως μετά αρχίζει η ενεργοποίηση του λόγω των ιδανικών συνθηκών της άνοιξης. Είναι όμως δυνατόν η εκρίζωση και επαναφύτευση να γίνει από τον Απρίλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο αρκεί να ληφθεί φροντίδα να αποφευχθεί αφυδάτωση των ιστών του κορμού και της ρίζας μετά την μεταφύτευση. Δεν ενδείκνυται η εργασία αυτή να γίνει από Οκτώβριο μέχρι Ιανουάριο επειδή επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες για βλάστηση. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να ακολουθηθεί η ενδεδειγμένη διαδικασία ώστε να μην προκληθεί ζημία στο ελαιόδεντρο κατά την πραγματοποίηση της εκρίζωσης και ώστε να εξασφαλιστεί η κανονική του ανάπτυξη μετά την επαναφύτευση. Παρακάτω περιγράφονται τα βήματα που θα πρέπει να ακολουθηθούν και τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν».

Εκατοντάδες είναι ακόμη τα εναπομείναντα λιόδεντρα στον ιστορικό ενετικό ελαιώνα της πόλης της Λευκάδας που θα μπορούσαν μέσα από στοχευμένες δράσεις αυτοδιοικητικών φορέων, πολιτιστικών συλλόγων κ.ά. να διασωθούν και να αναδειχτούν

Καλύτερος χρόνος για πραγματοποίηση εκρίζωσης και επαναφύτευσης

Αρχές Φεβρουαρίου μέχρι τέλος Μαρτίου

Βήματα που θα γίνουν κατά την εκρίζωση.

1. Αφαίρεση της κόμης του ελαιόδεντρου με το κόψιμο των κυρίων βραχιόνων ή του κορμού του δένδρου. Επειδή συνήθως τα αιωνόβια ελαιόδεντρα είναι εμβολιασμένα, το κόψιμο θα πρέπει να γίνει τουλάχιστον 40 εκατοστά πάνω από το σημείο του εμβολιασμού.
   • Εάν οι βραχίονες του δένδρου εκφύονται σε ύψος μικρότερο από 2 μέτρα από την επιφάνεια του εδάφους, κόβονται σε ύψος τουλάχιστον 20-30 εκατοστά πιο πάνω από το σημείο που εκφύονται επάνω στο κύριο κορμό του δένδρου.
   • Εάν οι βραχίονες του δένδρου εκφύονται σε ύψος μεγαλύτερο από 2 μέτρα από την επιφάνεια του εδάφους, τότε κόβουμε τον κορμό σε ύψος 1.5-2 μέτρα πάνω από την επιφάνεια του εδάφους.
2. Αφαιρούμε το χώμα γύρο από τον κορμό και γύρο από τις κύριες ρίζες προσέχοντας να μην προκληθούν τραυματισμοί στους ιστούς. Οι κύριες ρίζες κόβονται σε απόσταση 20-40 εκατοστά από το κορμό.
3. Μετά την αποκοπή των κύριων ριζών, με την βοήθεια γερανού τοποθετείται ο κορμός με την βάση της ρίζας σε καρότσα φορτηγού αυτοκινήτου και μεταφέρεται άμεσα στο σημείο που θα γίνει η επαναφύτευση του.
4. Η επαναφύτευση μπορεί να καθυστερήσει να γίνει για μερικές ημέρες αρκεί να φροντίσουμε να μην γίνει αφυδάτωση των ιστών της βάσης του κορμού και της ρίζας. Η αφυδάτωση θα αποφευχθεί εάν ο κορμός με την ρίζα τυλιχθούν με λινάτσα ή πυκνό δίχτυ και τοποθετηθεί στο ενδιάμεσο υγρή τύρφη.
5. Καλό είναι οι τοµές που γίνονται στο κορμό μετά την αφαίρεση της κόμης να καλύπτονται µε πάστα επούλωσης πληγών για προστασία από ασθένειες και αποφυγή αφυδάτωσης του κορμού.

Βήματα που θα γίνουν κατά την μεταφύτευση.

1. Στο σημείο που θα γίνει η επαναφύτευση ανοίγουμε λάκκο βάθους 40-50 εκατοστά μεγαλύτερου από το ύψος και διαμέτρου 40-50 εκατοστά μεγαλύτερης από την διάμετρο της ρίζας που έχει απομείνει στον κορμό μετά την εκρίζωση.
2. Στον πυθμένα του λάκκου βάζουμε μείγμα χώματος με χωνεμένη κοπριά ή compost σε αναλογία 4-5 μέρη χώματος προς 1 μέρος κοπριά ή compost. Το πάχος που θα καταλάβει το μείγμα να είναι 40-50 εκατοστά.
3. Τοποθετούμε τον κορμό μέσα στο λάκκο πάνω στο μείγμα χώματος-κοπριάς ή compost και φροντίζουμε ώστε η ρίζα που έχει απομείνει στη βάση του κορμού να φυτευτεί στο ίδιο βάθος που ήταν πριν την εκρίζωση ή το πολύ 10 εκατοστά βαθύτερα.
4. Στο κενό χώρο γύρω από την ρίζα (40-50 εκατοστά) τοποθετούμε το ίδιο μείγμα χώματος-κοπριάς ή compost.

Βήματα που θα γίνουν μετά την μεταφύτευση.

1. Αμέσως μετά την μεταφύτευση ποτίζουμε καλά και μετά το πότισμα προσθέτουμε επιπλέον όσο μείγμα χρειάζεται ώστε το μείγμα και το αρχικό χώμα να είναι στο ίδιο ύψος.
2. Μετά την μεταφύτευση φροντίζουμε ώστε το χώμα γύρω από την ρίζα να έχει κανονική υγρασία (όχι πολλή) για να δημιουργηθεί το νέο ριζικό σύστημα.
3. Δεν προσθέτουμε λίπασμα στο δένδρο που μεταφυτεύτηκε μέχρι αυτό να αποκτήσει νέο ριζικό σύστημα. Αρχίζουμε να προσθέτουμε λίπασμα μετά από ένα έτος από την μεταφύτευση.
4. Κατά τα πρώτα δύο χρόνια μετά την μεταφύτευση κάνουμε καταπολέμηση των εχθρών που μπορεί να ζημιώσουν τη νέα τρυφερή βλάστηση.
5. Μετά το δεύτερο έτος από την μεταφύτευση κάνουμε το πρώτο κλάδεμα και διαμορφώνουμε την κόμη αφήνοντας 3-4 βραχίονες στη κορυφή του κορμού».

Πηγή: ΠΑΣΕΓΕΣ