Η εικόνα της Κοίμησης της Θεοτόκου της Παναγίας της Αλεξανδρίτισσας

Απόψε στις 7.00 το απόγευμα ο πανηγυρικός εσπερινός

Η επιβλητική εικόνα της Κοίμησης της Θεοτόκου (λεπτομέρεια)

Στις 7.00 το απόγευμα του Σαββάτου 14 Αυγούστου 2021 θα τελεστεί πανηγυρικός εσπερινός με αρτοκλασία στην Παναγία την Αλεξανδρίτισσα, σημείο αναφοράς και συνάντησης κάθε Δεκαπενταύγουστο των Αλεξανδριτών. Στον εσπερινό θα ιερουργήσει όπως κάθε χρόνο τα τελευταία χρόνια ο Πρωτοπρ. π. Ιωάννης Σκιαδαρέσης, Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Εικόνα της Θεοτόκου του 16ου αι. από το ναό της Παναγίας της Αλεξανδρίτισσας στο Εκκλησιαστικό Μουσείο Φανερωμένης (Δωρεά οικογένειας Σέρβου)

Η κτητορική εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου βρίσκεται ένα περίπου χλμ. νότια του χωριού Μαυρογιαννάτα Αλεξάνδρου. Ιδρύθηκε από τη χήρα Σινιόρα Ιωάννου Σέρβου και την κόρη της Αναστασία, σύζυγο του παντοδύναμου Βενετσάνου στρατιωτικού Κόντε Άγγελου Όριο. Είναι μονόχωρη επτανησιακή βασιλική με γραπτή ουρανία. Οι δύο πλούσιες γυναίκες χρησιμοποίησαν για τη διακόσμηση του ναού τους καλύτερους τότε ζωγράφους της Λευκάδας, το Σπ. Βεντούρα (ζωγράφισε το δωδεκάορτο και ίσως και το δωδεκαπόστολο), τον Ιω. Ρούσσο και το Σπ. Καμπίσο-Μπέλλο (ζωγράφισε τα θυρόφυλλα του ναού).

Εκτός των έργων των πιο πάνω αλλά και άλλων καλλιτεχνών (σ.σ. ο Βασίλειος Σίδερης ζωγράφισε το 1895-96 την οροφή της Παναγίας), τα οποία όμως έχουν υποστεί πολλές φθορές από την υγρασία και τα πλυσίματα, απόκτημα του ναού είναι και μια εικόνα της Κοίμησης της Θεοτόκου, δώρο του Κόντε Όριο, έργο μεγάλης τέχνης, της πρώιμης εποχής της ιταλικής Αναγέννησης, όπως έχει χαρακτηριστεί από ειδικούς. Η εικόνα αυτή βρισκόταν μέχρι προ ολίγων ετών στο δεπόζιτο του ναού. Απόπειρα κλοπής της ήταν η αιτία να απομακρυνθεί από τους κτήτορες της εκκλησίας η εικόνα από το ναό. Σήμερα φυλάσσεται σε ένα μικρό ναΐδριο στη Νικιάνα.

Η επιβλητική εικόνα έχει διαστάσεις 1,88×1,78 και είναι αγιογραφία σε γυψωμένο σανίδι. Στο κάτω μέρος η εικόνα έχει επιζωγραφιστεί, χωρίς όμως να ζημιωθεί η όλη ομορφιά της παράστασης. Παρά τον ελληνικό τίτλο της εικόνας, «Η ΚΟΙΜΗΣΙC ΤΗC ΘΕΟΤΟΚΟΥ», η τεχνοτροπία και η ανάπτυξη του θέματος δεν ακολουθεί την ορθόδοξη παράδοση. Δεν είναι όμως λίγες οι λεπτομέρειες που πείθουν ότι ο αγιογράφος δεν απορρίπτει την παράδοση.

Πηγή: «Χριστιανική Ζωγραφική – Η Μεταβυζαντινή και Επτανησιακή Τέχνη στις Εκκλησίες και τα Μοναστήρια της Λευκάδας (15ος-20ος αι.)», Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών, Αθήνα 1999