Οι προετοιμασίες για τις πρώτες Δελφικές Εορτές το 1927

Μια συνέντευξη της Εύας Πάλμερ-Σικελιανού

Γενάρης του 1927. Ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός και η Αμερικανίδα σύζυγός του Εύα Πάλμερ προετοιμάζονται εντατικά για τη διοργάνωση μιας σειράς ποικίλων εκδηλώσεων στο Αρχαίο Θέατρο των Δελφών. Στο επίκεντρό τους έχουν τον «Προμηθέα Δεσμώτη» του Αισχύλου, ένα από τα κορυφαία έργα του αρχαίου Έλληνα τραγωδού που στρέφεται εναντίον της τυραννίας και της βίας. Οι εκδηλώσεις θα λάμβαναν χώρα λίγους μήνες αργότερα, το διήμερο 9 και 10 Μαΐου 1927. Ήταν οι πρώτες Δελφικές Εορτές. Σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής το πρόγραμμα χωρίζονταν σε έξι μέρη.

1) Η παράσταση «Προμηθεύς Δεσμώτης» με προσπάθεια να αποδοθεί το έργο όπως παιζόταν στην αρχαιότητα. Τη μετάφραση του έργου είχε κάνει ο Ιωάννης Γρυπάρης, ενώ η μουσική και οι χοροί είχαν συντεθεί πάνω στους αρχαίους μουσικούς τρόπους. Για τη μουσική των χορικών είχε φροντίσει ο Κωνσταντίνος Α. Ψάχος. Η άσκηση του χορού γινόταν σύμφωνα με τις παραστάσεις που βρίσκονταν σε αγγεία και ανάγλυφα του 6ου και 5ου π.Χ. αιώνα. Τα προσωπεία των ηθοποιών ήταν δημιούργημα της γλύπτριας Ελένης Σαρτώ, ενώ τα φορέματα τα είχε υφάνει στον αργαλειό η ίδια η Εύα Σικελιανού.

Αφίσα για τις πρώτες Δελφικές Εορτές το 1927 – Εύα Πάλμερ-Σικελιανού (Πηγή: Βικιπαίδεια)

2) Γυμναστικές επιδείξεις στο αρχαίο Στάδιο των Δελφών με σύγχρονα λαϊκά γυμναστικά αγωνίσματα στα οποία θα έπαιρναν μέρος χωρικοί και αρχαία αγωνίσματα για τους αθλητές των πόλεων. 3) Έκθεση λαϊκών τεχνών και τεχνοτροπιών όπου θα παρουσιαζόταν η τότε σύγχρονη ελληνική και καθαρά λαϊκή τέχνη. Δηλαδή: κεντήματα, δαντέλες, χαλιά, υφάσματα, ξυλόγλυπτα, αγγεία, εργασμένα μέταλλα κ.λπ. Η έκθεση θα ελάμβανε χώρα σε ένα σύνολο αυλών, σπιτιών και κήπων. 4) Συναυλία Ελληνικής Εκκλησιαστικής Μουσικής, δηλαδή Βυζαντινής. 5) Τραγούδια κλέφτικα και σύγχρονοι ελληνικοί χοροί. Θα χόρευαν και θα τραγουδούσαν οι βοσκοί του Παρνασσού και άλλοι χωρικοί της Ρούμελης. 6) Επίσκεψη των αρχαίων ερειπίων με εξήγησή τους από Έλληνες και ξένους αρχαιολόγους.

Από τις δεύτερες Δελφικές Εορτές το 1930

Η Εύα Σικελιανού που κανόνιζε όλες τις λεπτομέρειες των Δελφικών εορτών σε συνέντευξή της στον δημοσιογράφο Φώτο Γιοφύλλη (το πραγματικό του όνομα ήταν Σπύρος Μουσούρης) είχε μιλήσει με ενθουσιασμό για το εγχείρημα:

«Όλα θα παρουσιασθούν ξεκαθαρισμένα από κάθε ξένο στοιχείο. Θα εμφανιστεί μονάχα ότι είναι αγνά Ελληνικό. Από το ένα μέρος η αρχαία τέχνη και ζωή και από το άλλο η λαϊκή τέχνη και ζωή. Επειδή η δουλειά είναι πολλή την έχουμε χωρίσει. Πολλοί κύριοι και κυρίες ανέλαβαν ευγενικά να μας βοηθήσουν. Εγώ τώρα ασχολούμαι πιο πολύ με το χορό των Ωκεανίδων για τον «Προμηθέα». Δεν έχουμε ακόμη βρει όλα τα πρόσωπα που θα παίξουν στον «Προμηθέα» και γι΄ αυτό δεν θέλουμε να τα αναγγείλουμε. Ο κ. Ψάχος εργάστηκε για τη μουσική και τα προσωπεία είναι έτοιμα.

Για τις γυμναστικές επιδείξεις έγινε χωριστή επιτροπή με πρόεδρο τον κ. Ιωάννη Χρυσάφη. Δεν θα γίνουν «αγώνες» με τη σημερινή τους σημασία, μα «επιδείξεις». Πρέπει να αποφύγουμε τις ειδικότητες των αθλητών σε ορισμένο αγώνισμα, γιατί αυτό δεν είναι καθόλου Ελληνικό και κάθε τέτοια ειδικότητα αναπτύσσει δυσανάλογα και άσχημα το σώμα. Αποφεύγουμε και τα ρεκόρ που πάλι δεν συντελούν στην ανάπτυξη του σώματος.

Την έκθεση Λαϊκής Τέχνης θα την οργανώσει η κα Αγγελική Χατζημιχάλη. Η κυρία αυτή και ο κ. Ζάχος είναι οι μόνοι που ξέρουν και έχουν μελετήσει την καθαρά λαϊκή μας τέχνη. Εκάμαμε και αντιπροσώπους σε πολλές επαρχίες για να μας βοηθήσουν. Πολλοί απ΄ αυτούς εργάστηκαν με καλά αποτελέσματα. Άλλοι όμως περιορίστηκαν μόνο σε ωραία λόγια! Ίσως θάπρεπε να πάει ένας άνθρωπος επί τόπου. Να γυρίσει όλη την Ελλάδα, να δει τον κόσμο από κοντά. Να τους μιλήσει, να τους ενθουσιάσει… Πρέπει να μάθει ο κόσμος πως η χειροτεχνία του λαού έχει αξία, πως είναι μια δουλειά που φέρνει χρήμα. Κ΄ είναι δυστύχημα που οι χωρικές παραμελούν τα κεντήματα της γιαγιάς τους και φκιάνουν πράγματα απάνω σε τυχαία σχέδια που έρχονται από την Ευρώπη».

(Πηγή: Η Κυριακή του «Ελευθέρου Βήματος», έτος Α΄, αρ. 6 [16 Ιανουαρίου 1927])