Η ιστορία του τραγουδιού του Λέοναρντ Κοέν «Dance me to your beauty with a burning violin»
Με αφορμή την σημερινή Διεθνή Ημέρα Μνήμης των θυμάτων του Ολοκαυτώματος
Το 1984 κυκλοφόρησε ένα από τα πιο ερωτικά τραγούδια στην ιστορία της μουσικής.
Το «Dance me to end of love» αγαπήθηκε και τραγουδήθηκε από χιλιάδες κόσμο. Ένας ύμνος για τον έρωτα, για την αγάπη και τη ζωή. Το τραγούδι όμως κρύβει μια τραγική ιστορία. Ο Κοέν το εμπνεύστηκε από το Ολοκαύτωμα. «Χόρεψε με στην ομορφιά σου με ένα φλεγόμενο βιολί» Σε συνέντευξη του, ο Λέοναρντ Κοέν αποκάλυψε την ιστορία του τραγουδιού. Η ιδέα ήρθε όταν είδε φωτογραφίες από τα κρεματόρια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Το τραγούδι ξεκινά με τον στίχο «Dance me to your beauty with a burning violin/ Χόρεψε με στην ομορφιά σου με ένα φλεγόμενο βιολί» . Διάβασε πολλές ιστορίες και παρακολούθησε συγκλονιστικά ντοκιμαντέρ για τη μεταχείριση των Εβραίων από τους Ναζί. Όμως του έμεινε ως εικόνα μια φωτογραφία ενός κουαρτέτου που είχε εξαναγκαστεί να παίζει κλασική μουσική τη στιγμή που Γερμανοί έκαιγαν τους εβραίους συγκρατούμενούς τους. Στη συνέχεια, ερχόταν και η σειρά για τους οργανοπαίχτες.
Ξεκινώντας οι πρώτες νότες του τραγουδιού «Dance me to the end of love» μια ζεστή αίσθηση πλημμυρίζει το σώμα και την ψυχή. Σχεδόν αυτομάτως δημιουργείται η επιθυμία να συναντήσεις και να αγκαλιάσεις τον άνθρωπο που αγαπάς και να χορέψεις μαζί του ως το τέλος. Ωστόσο, η πραγματική ιστορία πίσω από το τραγούδι του Λέοναρντ Κοέν είναι πολύ πιο σκοτεινή, καθόλου ρομαντική αλλά κρατά έναν κοινό παρανομαστή: το τέλος.
Γι’ αυτό ο στίχος «Dance me to your beauty with a burning violin/ Χόρεψε μαζί μου στην ομορφιά σου με ένα φλεγόμενο βιολί» σημαίνει ότι η ομορφιά είναι η ολοκλήρωση της ζωής, το τέλος της ύπαρξης και το παθιασμένο στοιχείο της ολοκλήρωσης. Αλλά είναι ταυτόχρονα οι ίδιες λέξεις που θα χρησιμοποιούσαμε για να παραδοθούμε στον αγαπημένο μας. Δεν είναι τόσο σημαντικό να ξέρουν όλοι την προέλευση αυτού του τραγουδιού, επειδή αν τα λόγια έρχονται από αυτήν την παθιασμένη πηγή μπορούν να αγκαλιάσουν κάθε παθιασμένη δραστηριότητα». (Συγκινητική, δυνατή και εξόχως συμβολική είναι όλη η ανάλυση των στίχων).
Ο Έλληνας βιολιστής του Άουσβιτς
Ένα από τα «φλεγόμενα βιολιά» που έπαιζαν την ώρα που οι Εβραίοι οδηγούνταν στον θάνατο ήταν αυτό του Έλληνα Εβραίου Ιάκωβου Στρούμσα. Ο Στρούμσα ήταν ο αρχιβιολιστής μιας ορχήστρας εγχόρδων στο Άουσβιτς, όπου βρισκόταν κρατούμενος και είχε αναλάβει το «ειδικό καθήκον» να «ντύνει» με κλασική μουσική και στρατιωτικά εμβατήρια την πορεία των συγκρατούμενών του προς το θάνατο.
Ο Στρούμσα έχασε στα κρεματόρια όλη την οικογένεια του, τους συγγενείς του και τους φίλους του. Κατάφερε όμως να επιβιώσει καθώς χάρη στην δεξιοτεχνία του, ενώ η μουσική προσέφερε στον ίδιο ένα στήριγμα μέσα στον παραλογισμό της φρίκης. Όπως έγραψε ο ίδιος αργότερα στο βιβλίο του «Διάλεξα την ζωή…. Από τη Θεσσαλονίκη στο Άουσβιτς» (εκδόσεις Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1997)… «Επέζησα παίζοντας βιολί υπό την απειλή του όπλου. Από την επίδοσή του εξαρτιόταν και η παράταση της ζωής μου».
Οι στίχοι του τραγουδιού (σε ελεύθερη μετάφραση και στο πρωτότυπο)
Χόρεψε μαζί μου ως το τέλος της αγάπης
Χόρεψε μαζί στην ομορφιά σου με ένα φλεγόμενο βιολί
Χόρεψε μαζί μες στον πανικό μέχρι να μαζευτώ μέσα με ασφάλεια
Σήκωσε με σαν ένα κλαδί ελιάς και γίνε το περιστέρι
Χόρεψε μαζί μου ως το τέλος της αγάπης
Ω, άφησε με να δω την ομορφιά σου όταν οι μάρτυρες θα έχουν φύγει
Άσε με να σε νιώσω να κινείσαι όπως κάνουν στην Βαβυλώνα
Δείξε μου αργά ότι μόνο εγώ ξέρω τα όρια
Χόρεψε μαζί μου ως το τέλος της αγάπης
Χόρεψε μαζί μου τώρα ως τον γάμο,
Χόρεψε μαζί μου συνέχεια
Χόρεψε μαζί μου πολύ γλυκά και χόρεψε μαζί μου για πολύ
Είμαστε και οι δύο υπό την σκέπη της αγάπης μας,
είμαστε και οι δύο από πάνω
Χόρεψε μαζί μου ως το τέλος της αγάπης
Χόρεψε μαζί μου ως τα παιδιά που ζητούν να γεννηθούν
Χόρεψε μαζί μου ως τις κουρτίνες που τα φιλιά μας έχουν ξεφτίσει
Ύψωσε μια τέντα καταφυγίου τώρα, παρόλο που κάθε κλωστή έχει σκιστεί
Χόρεψε μαζί μου ως το τέλος της αγάπης
Χόρεψε μαζί στην ομορφιά σου με ένα φλεγόμενο βιολί
Χόρεψε μαζί μες στον πανικό μέχρι να μαζευτώ μέσα με ασφάλεια
Άγγιξέ με με το γυμνό σου χέρι ή άγγιξέ με το γάντι σου
Χόρεψε μαζί μου ως το τέλος της αγάπης
——
Dance me to the end of love…
Dance me to your beauty with a burning violin
Dance me through the panic till I’m gathered safely in
Lift me like an olive branch and be my homeward dove
Dance me to the end of love
Oh, let me see your beauty when the witnesses are gone
Let me feel you moving like they do in Babylon
Show me slowly what I only know the limits of
Dance me to the end of love
Dance me to the wedding now, dance me on and on
Dance me very tenderly and dance me very long
We’re both of us beneath our love, we’re both of us above
Dance me to the end of love
Dance me to the children who are asking to be born
Dance me through the curtains that our kisses have outworn
Raise a tent of shelter now, though every thread is torn
Dance me to the end of love
Dance me to your beauty with a burning violin
Dance me through the panic till I’m gathered safely in
Touch me with your naked hand or touch me with your glove
Dance me to the end of love
(Μας στάλθηκε από αναγνώστη με αφορμή την σημερινή ΔΙΕΘΝΗ ΗΜΕΡΑ ΜΝΗΜΗΣ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ)
