Ταξιδεύοντας στα βάθη της Ανατολίας – Ψηλαφώντας τα ίχνη των Ελλήνων στο Οροπέδιο της Καππαδοκίας

Γράφει ο Αιθεροβάμων

Ταξιδεύοντας στα βάθη της Ανατολίας

Ψηλαφώντας τα ίχνη των Ελλήνων στο Οροπέδιο της Καππαδοκίας

Κάθε ταξίδι είναι και μια περιπλάνηση γύρω από την ψυχή μας.

Στην άλλη άκρη του κόσμου δεν ανακαλύπτουμε παρά μόνο τον εαυτό μας, την ίδια μας την εικόνα.

Μ” αυτές τις σκέψεις μια παρέα πέντε φίλων ξεκίνησε από τη Λευκάδα για το μεγάλο ταξίδι στο εσωτερικό της Τουρκίας, στα βάθη της Ανατολίας.

Στα μέρη που περπάτησε και άφησε το στίγμα του ο Μέγας Βασίλειος της Καισαρείας διδάσκοντας τις αλήθειες του Ναζωραίου.

Η Καππαδοκία είναι μια εκτεταμένη περιοχή, ένα τεράστιο οροπέδιο με υψόμετρο 1000 έως 1200 μέτρα που απέχει από την Κωνσταντινούπολη σε ευθεία γραμμή περίπου 650 χιλιόμετρα.

Αντικρίζοντας τις περιοχές αυτές, μια πρώτη σκέψη έρχεται να σε ταξιδέψει σε αλλοτινά χρόνια: Πού να ζήσει και που να κρυφτεί τότε ο άνθρωπος, σ” αυτό το γυμνό σεληνιακό τοπίο, πού να βρει απάγκιο να προφυλάξει το σαρκίο του, την οικογένειά του, από τους επιδρομείς που συχνά εμφανίζονταν, λεηλατώντας τα πάντα;

Μέρη αφιλόξενα, περικυκλωμένα από κάθε λογής εχθρούς…

Ένας απέραντος άδενδρος τόπος, καλυμμένος με γεωλογικούς σχηματισμούς που δημιουργήθηκαν από το μαλακό πουρί του Αργαίου.

Όλος αυτός ο τυραγνημένος κόσμος αναγκάστηκε να καταφύγει μέσα στα σαθρά βράχια και τους άπειρους λόφους που αιώνες πριν σχηματίστηκαν από τις εκρήξεις ενός μεγάλου ηφαιστείου.

Άνθρωποι τρομαγμένοι, βασανισμένοι από ένα αφιλόξενο περιβάλλον αγωνίστηκαν με τα νύχια τους, με σιδερένιες λάμες και κατέσκαψαν, κατέφαγαν τα βράχια, χώθηκαν μέσα στα έγκατα της γης για να προφυλαχτούν από τα βάρβαρα στίφη και τα άγρια στοιχεία της φύσης.

Η κοινή πίστη τους ένωνε και τους έδινε δύναμη και κουράγιο σ” ένα ανελέητο αγώνα επιβίωσης!

Μετά το φτωχικό τους που σκάλισαν μέσα στους βράχους, απαραίτητοι τόποι συγκέντρωσης, οι εκκλησίες και τα μοναστήρια, λαξευμένα πολυώροφα κτίρια στα σπλάχνα των ψαμμιτικών πετρωμάτων όλης της περιοχής.

Από τους θησαυρούς αυτού του τόπου ο πολυτιμότερος είναι οι αμέτρητες εκκλησίες που συνεχώς έρχονται στο φως και είναι μοιρασμένες σε τρεις μεγάλες γεωγραφικές περιοχές:

1. Στην κοιλάδα των Κοράμων (Goreme)
2. Στην κοιλάδα του Σογανλί και
3. Στο φαράγγι του Περιστρέμματος (Ihlara)

Εδώ στα βάθη της Ανατολίας στο Καλλίωρο ή Gorame ο Απόστολος Παύλος ίδρυσε μια μεγάλη ιεραποστολική κοινότητα. Οι οπαδοί του Χριστιανισμού ρίζωσαν στον τόπο οργανώθηκαν σε κοινωνίες, προόδευσαν και διέδωσαν το «Αγαπάτε αλλήλους».

Ένας από τους πρώτους που έκανε γνωστή αυτή την απομονωμένη περιοχή μετά την οριστική απώλειά της είναι ο Γ. Σεφέρης, όταν το 1950 μέσα στις πιο αντίξοες συνθήκες κατάφερε για τρεις ημέρες να επισκεφθεί και να φωτογραφήσει τον χώρο.

Το μικρό βιβλίο με τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες και τον τίτλο: «Γιώργος Σεφέρης. Τρεις μέρες στα μοναστήρια της Καππαδοκίας» ήταν η πρώτη επαφή μου με το θέμα.

Αυτόν το τόπο θελήσαμε να γνωρίσουμε, αυτόν τον άγνωστο κόσμο που άρχισε να αποκαλύπτεται σχετικά πρόσφατα λόγω τουρισμού, αφού χάθηκε οριστικά ακόμη και σαν ονομασία.

Με την πρώτη οπτική επαφή εκστασιάζεσαι αντικρίζοντας μοναδικές εικόνες που ποτέ δεν είχες φανταστεί.

Μοναδικό υλικό στην απέραντη αυτή περιοχή αμέτρητες κορυφές με το χρώμα της άμμου, που άφησε άθικτες για αιώνες η διάβρωση του αέρα και της βροχής.

Ένα υλικό που εύκολα μπορεί να λαξευτεί.

Πολιτείες ολόκληρες μοναστήρια και κατοικίες κρυμμένες μέσα στον πωρόλιθο.

Ένας ανεξάντλητος καλλιτεχνικός πλούτος, ένας κόσμος βυζαντινής μνήμης που προσδιορίζει την φυσιογνωμία όλης της περιοχής.

Δεν είναι εύκολο σε δυο τρεις μέρες να κατανοήσεις το πνεύμα αυτού του Τόπου.

Πρέπει να μπορεί να ζήσει κανείς με άνεση ένα διάστημα σ” αυτά τα μέρη. Να ιδεί και να ξαναδεί, να αργοπορήσει, να στοχαστεί και να αναμετρήσει, να παραβάλει και να κοιτάξει τι χάθηκε ανεπανόρθωτα και ό,τι μένει από τα καταπληκτικά τούτα αφιερώματα στον θεό ενός σβησμένου κόσμου.

Και προπαντός δεν πρέπει να γελαστούμε.

Εκείνο που σώζει αυτά τα μνημεία δεν είναι ο σεβασμός της αρχαιότητας, οι συντηρητές και οι αρχαιολόγοι.

Είναι ο τουρισμός!

Η Καππαδοκία τόπος φτωχός ακόμη και σήμερα, ζει σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό και ασφαλώς θα προστατέψει τα μοναστήρια και τις εκκλησίες της.

Ο τουρισμός σώζει τα μνημεία και καταστρέφει τον τόπο γύρω από αυτά, τον τόπο και πολύ φοβάμαι και τους ανθρώπους του.

Για την μικρή μας παρέα αυτή η επίσκεψη ήταν μια άσκηση πνευματική, μια πρόκληση ανάκτησης ενός χαμένου κόσμου μέσα από τη γνώση, την κατανόηση, τη μέθεξη στη γοητεία του.

Ήταν μια αναμέτρηση με την ιστορία, το χρόνο και την απώλεια…

Αιώνιοι νοσταλγοί των χαμένων Πατρίδων ταπεινοί επισκέπτες, προσπαθήσαμε να ελέγξουμε τη θλίψη μας και το αιωρούμενο συναίσθημα της απώλειας, πλησιάζοντας ευλαβικά τον κόσμο της ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ χωρίς κανένα εθνικισμό, χωρίς καμία εχθρότητα.

Αυτό τον κόσμο θα προσπαθήσουμε να δώσουμε με μια σειρά άρθρων που ελπίζουμε ότι θα ενδιαφέρουν κάποιους από τους φίλους μας.

Σημείωση:
Οι φωτογραφίες ανήκουν στην ομάδα του Αιθεροβάμονα και αρκετές έχουν τραβηχτεί από αερόστατο που το πληρώσαμε αρκετά ακριβά. Όμως χαλάλι του!

Ο Αιθεροβάμων