Συζητώντας με ηλικιωμένους μαθαίνουμε για τα δύσκολα χρόνια…

Συζητώντας με ηλικιωμένους, μαθαίνουμε πράγματα, άγνωστα σε μάς.

Πολλοί, θυμούνται εκείνα τα χρόνια, με νοσταλγία…χρόνια δύσκολα αλλά …χαραγμένα στην μνήμη τους, ως… παιδικές, όμορφες αναμνήσεις!

Μιλάω για τις εποχές φτώχειας στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στο Ξηρόμερο.

Όταν οι συνθήκες εργασίας, ήταν αμείλικτες με την ανθρώπινη αντοχή,… όταν η διατροφή ήταν λιτή..με ένα κομμάτι ξερό ψωμί κι ελιές, αναγκάζονταν να οργώνουν όλη μέρα με τα άλογα και το σιδερένιο αλέτρι.. να φυτεύουν όλη μέρα καπνό… να σκαρφαλώνουν τις κορυφές του Μπούμιστου και στο Περγαντί με τα γίδια….και περπατώντας μέρες να φτάνουν στις πλαγιές του Πεταλά, βοσκώντας γουρούνια ..

Κι όμως…άντεξαν…επέζησαν, έγιναν πιο δυνατοί, λόγω σκληραγωγίας.

Το ψωμί, επίτηδες ξερό, για να μην καταναλώνεται.

Μιλάω για τότε, που γυρνώντας κατάκοποι, σ’ ένα σπίτι που συζούσαν μαζί με άλλα δέκα άτομα, χωρίς ανέσεις, χωρίς θέρμανση.

Δεν ακούγεται και τόσο τραγικό.

Αν όμως επισημάνω, ότι τα σπίτια αυτά ήταν ανοιχτά από παντού…ο παγωμένος αέρας θέριζε τον χειμώνα από τα ξύλινα παράθυρα…. όταν η κεραμοσκεπή, χωρίς ταβάνι, έσταζε κι αναγκάζονταν να βάζουν τενεκεδάκια για να πιάνουν τις σταλαγματιές…

Και το πάτωμα, πατημένο χώμα στρωμένο με λινάρι κι από πάνω τα μάλλινα στρωσίδια.

Σ” ένα σπίτι …δυό δωμάτια όλο κι όλο, εκεί τα πεθερικά, το ζευγάρι, τα παιδιά….όλοι μαζί ..χωρίς ενδιάμεση πόρτα…με ενδιάμεσο τοίχο από καλαμωτή, δηλ.πλεγμένα καλάμια καλυμμένα με λάσπη από χώμα και νερό και πολλά στρώματα ασβέστη… Οι βλάχικες καλύβες -τα κονάκια- γινόταν εξ’ ολοκλήρου με καλάμια και λάσπη.

Όταν για θέρμανση είχαν ένα μικρό τζάκι, που προτεραιότητα στη ζεστασιά του, είχαν οι ηλικιωμένοι ή οι άντρες… και τα νεογέννητα, τυλιγμένα με φασκιές στο βάθος του παγωμένου δωματίου… Τότε τα παιδιά, πάθαιναν πνευμονία, που έπρεπε να την αντιμετωπίσουν χωρίς φάρμακα…

Πώς; ξυραφάζοντάς τα…. βεντούζες με πυρακτωμένα ποτήρια για να φύγει το «κρυωμένο» αίμα. Όσο πιο πολύ τα… ξυράφιαζαν, τόσο καλύτερα… μέθοδος που χρησιμοποιούνταν και στους μεγάλους.

Τότε που τα μικρά φτωχόσπιτα φώτιζε η λάμπα πετρελαίου, με το μαυρισμένο λαμπογυάλι, καθώς το πετρέλαιο έβγαζε κάπνα, από το ρυθμιζόμενο βαμβακερό φιτίλι της….

Ή το λυχνάρι, κρεμασμένο μέσα στο τζάκι, για να φωτίζει στο μαγείρεμα ή στο κέντημα.

Τότε, που κρεβάτια δεν υπήρχαν… τα παιδιά κοιμούνταν κατάχαμα, στρωματσάδα, με έναν γήκο ρούχα πάνω τους (γήκος = στοίβα σκεπασμάτων, όμορφα διπλωμένα, το ένα πάνω στο άλλο, σε μία άκρη του δωματίου).

Κι όμως … εκείνα τα χρόνια οι ανθρώπινες σχέσεις ήταν δυνατές.

Η οικογένεια δειπνούσε μαζεμένη, τα πρώτα ξαδέρφια ήταν σαν αδέρφια, αφού μεγάλωναν μαζί στο ίδιο σπίτι, έτρωγαν στο ίδιο τραπέζι, κοιμόταν δίπλα-δίπλα.

Τα παιδιά σέβονταν τους μεγαλύτερους, οι γυναίκες τους άντρες (υπό το καθεστώς ξυλοδαρμού.

Τα χρόνια πέρασαν…οι συνθήκες βελτιώθηκαν.

Ο ηλεκτρισμός, η τεχνολογία, ο πολιτισμός, άλλαξαν ριζικά τη ζωή στο Ξηρόμερο.

Εδώ και δεκαετίες, όλα τα ελέη του Θεού είναι πλούσια στο Ξηρόμερο.

Ο καθένας έχει το δικό του ευρύχωρο σπίτι με όλες τις ανέσεις, το δικό του αυτοκίνητο, ακόμα και περιττά υλικά αγαθά.

Οι άνθρωποι όμως ….

Τώρα δε νοιάζονται και δεν υπολογίζουν τους συγγενείς, παρά μόνο τυπικά… “Έξω από την πόρτα σου ας είν’ και τ’ αδερφού σου”…λένε… Ούτε καν τ’ αδέρφια…

Η τηλεόραση…έμαθε στους ανθρώπους τον πολιτισμό, τα δικαιώματά τους αλλά ψύχρανε τις ανθρώπινες σχέσεις.

Οι ηλεκτρικές συσκευές, διευκολύνουν αφάνταστα την ζωή μας αλλά προκαλούν μόνιμη νευρικότητα (κατεβάστε την ασφάλεια για μισή ώρα και δείτε την διαφορά).

Και σήμερα…το ίντερνετ…τείνει να διαλύσει την οικογένεια.

Ο καθένας για τον εαυτό του…

Μόνο που η φτώχεια δυστυχώς επιστρέφει…εύχομαι να φέρει κάτι καλό…. την αναθέρμανση των ανθρώπινων σχέσεων.

Πιστεύω πως…δεν απομακρυνθήκαμε, απλά δεν υπήρχε λόγος να το δείχνουμε…

Στα δύσκολα…γινόμαστε μια γροθιά!

Πηγή: Xiromeritissa’s Blog

Σημείωση: Η φωτογραφία με το πέτρινο σπίτι είναι από τα Κολυβάτα Λευκάδας