Απαντήσεις Περ/ρχη σε ερωτημ. της εφ. «Τα ΝΕΑ της Λευκάδας»

Να σημειώσουμε κατ” αρχάς ότι ο Περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων κ. Σπ. Σπύρου θα επισκεφτεί τη Λευκάδα -ίσως και να βρίσκεται ήδη εδώ- αφού όπως έχει αναγγελθεί θα παραχωρήσει την Δευτέρα 12 Μαρτίου 2012 και ώρα 13.00 συνέντευξη τύπου στο Γραφείο του Αντιπεριφερειάρχη Λευκάδας κ. Θεόδωρου Βερύκιου.

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ – ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΑ ΤΗΣ ΛΕΥΚΑΔΑΣ

Τα αίτια της κρίσης είναι πολλά και ποικίλα και άλλες τόσες είναι και οι ερμηνείες και προσεγγίσεις. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η κρίση δεν αφορά μόνο στην Ελλάδα και ούτε είναι απλά μια οικονομική κρίση.

Η περίοδος που διανύουμε είναι συνέπεια κρίσης ιδεολογιών και αξιών και μπορεί να οριστεί ως μεταίχμιο – πέρασμα από μια εποχή σε μια άλλη, τα χαρακτηριστικά της οποίας δεν έχουν σαφώς διαφανεί.

Σήμερα εισπράττουμε δυσαρέσκεια, αμφιβολία, ασυνέπεια λόγων και πράξεων και αυτό δεν αφορά μόνο στους πολιτικούς ή τους τραπεζίτες αλλά και τους ίδιους τους πολίτες που, επί χρόνια, εφησύχαζαν και προσπαθούσαν να βελτιώσουν το βιοτικό τους επίπεδο με δάνεια.

Τις ενέργειες αυτές των πολιτών πυροδοτούσε και η πολιτική των τραπεζών που χορηγούσαν τα δάνεια σε εκείνους με τα χαμηλότερα οικονομικά εισοδήματα για να κατακτήσουν το μερίδιο του «ονείρου» που τους αναλογεί και κατέληξε στην οικονομική ασφυξία των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών στην παγκόσμια κοινότητα.

Τα δάνεια χορηγούνταν, κυρίως, στον τομέα της στεγαστικής πίστης, χωρίς να υπάρχει η διασφάλιση σειράς κριτηρίων που αφορούν την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας των δανειοληπτών. Ήταν μια πρακτική που ευνοήθηκε επί σειρά ετών και από τις κυβερνήσεις, με σοβαρότατες όμως επιπτώσεις στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Αν και η αποπληρωμή των στεγαστικών δανείων παρουσίαζε σημαντικά προβλήματα και καθυστερήσεις, το γεγονός αυτό δεν προκαλούσε την ανησυχία των υπεύθυνων του τραπεζικού συστήματος, όσο η αγορά των ακινήτων σημείωνε ανοδική πορεία, καθώς η ρευστοποίηση των απαιτήσεων, δηλαδή τα ακίνητα, προσέφεραν ελκυστικές αποδόσεις. Η πτώση των τιμών, όμως, είχε αποτέλεσμα να καταγραφούν ανοίγματα ανάμεσα στα μεγέθη των απαιτήσεων των τραπεζών και της αγοραίας αξίας των ακινήτων.

Άρα πρακτική των τραπεζών για αναζήτηση δευτερογενών εναλλακτικών αποδόσεων, μέσα από την αγορά του real estate, αποτέλεσε τον δεύτερο παράγοντα αποσταθεροποίησης του συστήματος όταν οι συγκεκριμένες αγορές άρχισαν να κατακρημνίζονται.

Σε όλη την περίοδο ευφορίας της αγοράς εκφράστηκαν κατά καιρούς προειδοποιήσεις για τους κινδύνους, από οργανισμούς, όπως ο ΟΟΣΑ, το ΔΝΤ, το FSF (το σημερινό FSB), που δεν είχαν όμως τη δυνατότητα να παρέμβουν αποφασιστικά και να ανακόψουν την πορεία των γεγονότων.

Αποτέλεσμα ήταν ότι μια σειρά από κίνδυνοι που διατρέχουν και απειλούν τη σταθερότητα του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, κατέληξαν να αποτυπώνονται και να εκφράζονται ως «συστημικός κίνδυνος», που βρίσκεται στη δομή του συστήματος.

Την ίδια τακτική με τους πολίτες ακολούθησε και η Χώρα μας, με συνεχή δανεισμό, με την αποβιομηχανοποίηση, την πολιτική των επιδοτήσεων και την εγκατάλειψη του πρωτογενή τομέα, την ώθηση για μεγαλύτερη κατανάλωση χωρίς ανάλογη ελληνική παραγωγή, που είχαν ως αποτέλεσμα την απώλεια θέσεων εργασίας και συνακόλουθα πολιτικές επιδομάτων ανεργίας, που «φούσκωναν» το έλλειμμα.

Μεταρρυθμίσεις που εξαγγέλλονταν για την εξυγίανση του δημοσιονομικού τομέα δεν προχώρησαν ποτέ και ο κατάλογος των «ευρημάτων» για την αποφυγή ευθυνών μεγάλωνε, η κατάργηση του πελατειακού συστήματος έμεινε στα λόγια και, τέλος, η επαναφορά στη «ρότα», «καταναλώνουμε όσα παράγουμε» δεν έγινε μέχρι σήμερα.

Σίγουρα, μέσα σε μια τόσο συνοπτική – λόγου χώρου της εφημερίδας σας – των αιτιών της κρίσης δεν μπορεί να περιγραφτεί το σύνολο της κατάστασης που έχει πολλές παραμέτρους.

Αν το θέμα μας σήμερα είναι η διαφυγή από την κρίση, άμεσα, αυτό δεν είναι εφικτό και σίγουρα δεν μπορεί να γίνει από τη μια μέρα στην άλλη. Αρκεί, καταρχήν, να συνειδητοποιήσουμε όλοι μας τις μας έφερε ως εδώ, ξεκινώντας από την αυτοκριτική μας και ωριμάζοντας στη σκέψη μας ότι καμία πολιτική αλλαγών δεν μπορεί να γίνει χωρίς θυσίες, μόνο που αυτό που απαιτεί ο λαός είναι οι θυσίες αυτές να μη γίνονται από τους ίδιους κάθε φορά.

Αλίμονο, αν σε αυτές τις δύσκολες στιγμές που διανύουμε δεν ήμουν αισιόδοξος, όπως, κατά τη γνώμη μου, πρέπει να είμαστε όλοι μας. Μόνο που η αισιοδοξία, από μόνη της δεν είναι αρκετή αν δε συνδυάζεται με τη φρόνηση, το ρεαλισμό και την εργατικότητα. Η αισιοδοξία μας βοηθάει στο να μην παραιτούμαστε από την προσπάθεια στην κατεύθυνση του να είμαστε αποτελεσματικοί.

Είναι μια Κυβέρνηση «ειδικών συνθηκών», θα έλεγα, σχηματίστηκε κάτω από το βάρος μιας αδιέξοδης οικονομικής πολιτικής, που οδήγησε τους πολιτικούς σε αμηχανία και προβληματισμό και τους πολίτες σε απόγνωση.

Η προσπάθεια που γίνεται για την εξισορρόπηση των οικονομικών της Χώρας είναι δύσκολη, ωστόσο, αναγκαία, αρκεί η διάρκεια αυτής της προσπάθειας να είναι σαφώς προσδιορισμένη και, κυρίως, να είναι αποτελεσματική και ορατή στους πολίτες.

Η Αιρετή Περιφέρεια ήταν αναγκαιότητα, που προέκυψε αφενός από το αίτημα αποκέντρωσης κεντρικών εξουσιών και αρμοδιοτήτων και αφετέρου από το ρόλο που οφείλουν να διαδραματίσουν οι τοπικές κοινωνίες στον τομέα της Αυτοδιοίκησης.

Η λειτουργία και ο ρόλος της Περιφέρειας προκύπτουν από το Νόμο «Καλλικράτης», που, όπως έχω επισημάνει εμπεριέχει ασάφειες και ελλείψεις που φάνηκαν στην πράξη και γίνεται προσπάθεια και μέσω της Ένωσης Περιφερειών να γίνουν αλλαγές, τροποποιήσεις και προσθήκες, προκειμένου να γίνει πιο λειτουργικός αυτός ο θεσμός.

Θεωρώ, ότι, ακόμη και με τις ατέλειες του «Καλλικράτη» και τις δυσκολίες άμεσης εφαρμογής στην πράξη, ο ρόλος της Περιφέρειας είναι λειτουργικός στην κατεύθυνση ενοποίησης των δυνάμεων, καλλιέργειας περιφερειακής συνείδησης, εξωστρέφειας, συνάφειας, ανταλλαγών, προσαρμογής στα νέα δεδομένα και εν γένει ισχυροποίησης των τοπικών δυνάμεων σε διεκδικήσεις, επιβολής ικανοποίησης αιτημάτων, σχεδιασμού στρατηγικής και ανάπτυξης.

Οι Δήμοι αποτελούν τα πρώτα βασικά κοινωνικά κύτταρα, έχουν επιφορτιστεί με αρμοδιότητες που δε συμπίπτουν με αυτές των Περιφερειών και αυτό που απομένει στους δυο βαθμούς Αυτοδιοίκησης είναι η αγαστή συνεργασία, στη βάση αλληλοκατανόησης και αλληλοβοήθειας.

Στο πλάνο της Περιφέρειας υπάρχει μια ενιαία, ισότιμη ανάπτυξη τω νησιών, που επιχειρείται μέρα από ένα Στρατηγικό Σχεδιασμό, που γίνεται και με τη συνεργασία των Δήμων που έχουν κληθεί να καταθέσουν τις απόψεις τους και τις προτάσεις τους για την περιοχή τους.

Η Περιφέρεια δε χαράσσει την πολιτική της στο κενό αλλά συμβαδίζει με την πολιτική των Δήμων, που ασχολούνται περισσότερο με την καθημερινότητα των πολιτών. Η Περιφέρεια στέκεται αρωγός σε κάθε προσπάθεια των Δήμων, εξετάζει λεπτομερώς τις προτάσεις για έργα, στηρίζει τεχνοκρατικά όπου χρειάζεται τους Δήμους και αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις που τις αναλογούν για να προχωρήσουν τα έργα.

Δεν επιχειρούμε και ούτε έχει γίνει μέχρι στιγμής να καταστήσουμε τους Δήμους «ζητιάνους», όπως πιθανόν να γινόταν στην προηγούμενη περίοδο, τους θέλουμε δημιουργικούς και αποτελεσματικούς.

Η αλήθεια είναι από την έναρξη του θεσμού, που κάτω από καλές συνθήκες είναι το ήμισυ του παντός, βρήκαμε δυσκολίες που απορρόφησαν πολύ από το χρόνο μας. Ήρθαμε αντιμέτωποι με νοοτροπίες ετών που δυσχέραιναν το έργο μας, με απουσία μηχανισμών στήριξης του νέου θεσμού, με ασάφειες που ήθελαν καθημερινή επικοινωνία με Υπουργεία για να διευκρινιστούν, με αλλαγές που έπρεπε να γίνουν για να είμαστε αποτελεσματικοί.

Αν λάβουμε υπόψη ότι έχουμε να κάνουμε με μια νησιωτική Περιφέρεια, με όσες δυσκολίες απορρέουν από αυτή τη νησιωτικότητα, χρειάστηκε να καταβάλουμε πολύ περισσότερες δυνάμεις και χρόνο για να διεκπεραιώνουμε κάτι που για άλλες Περιφέρειες θα γινόταν σε λιγότερο χρόνο.

Σε αυτό το χρονικό διάστημα, πετύχαμε αφενός να μην έχει επίδραση στους πολίτες και στη λειτουργία των υπηρεσιών της Περιφέρειας το «πέρασμα» στο νέο θεσμό και αφετέρου να «ξεπαγώσουμε» το ΕΣΠΑ.

Σε καθημερινή βάση, με αλλεπάλληλες συσκέψεις, με επιτόπιες επισκέψεις, με επαφές με Υπουργούς και αρμοδίους υπηρεσιακούς παράγοντες, είχα το μέλημα να απαλείψω τις όποιες δυσκολίες και να ξεκαθαρίσει το «θολό» τοπίο των έργων.

Ως πρώτης προτεραιότητας ζήτημα θεωρώ την απορρόφηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ, με την ολοκλήρωση των μισοτελειωμένων έργων, την ένταξη άλλων ώριμων και την επίσπευση όλων των διαδικασιών για να πετύχουμε το στόχο αυτό.

Η διατήρηση ενός ικανοποιητικού βιοτικού επιπέδου των κατοίκων των Ιονίων Νήσων, μέσω Στρατηγικής Ανάπτυξης, εναντίον της κρίσης που μαστίζει όλα σχεδόν τα επαγγέλματα, είναι ένας από τους βασικούς στόχους της νέας χρονιάς, που θα γίνει και μέσω προγραμμάτων αλλά και άλλων ενεργειών.

Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο είναι πηγές εισοδήματος, ικανές, όπως λένε οι ειδικοί, να καλύψουν μεγάλο τμήμα του ελληνικού χρέους. Οι νόμοι που διέπουν τις γεωτρήσεις χαρακτηρίζουν τις πράξεις αυτές ως υψίστης εθνικής σημασίας και δεν αφήνουν περιθώρια για αντιδράσεις.

Σε πρώτη φάση, οι έρευνες δε χαρακτηρίζονται ρυπογόνες (παράδειγμα Θάσου). Το μέλλον των γεωτρήσεων και των εξορύξεων (απέχει χρονικά από τα σημερινά δεδομένα) και είναι θέμα στοιχείων και γνώσεων.

Δεν μπορούμε να πούμε όχι σε μια ενεργειακή πηγή (θα ήμασταν οι πρώτοι παγκοσμίως που θα το πράτταμε) ούτε, όμως μπορούμε να καταστρέψουμε το Περιβάλλον των νησιών μας και άρα τον Τουρισμό μας.

Η μια πράξη θα ήταν να κινηθούμε στην κατεύθυνση των ανταποδοτικών οφελών, με παράλληλη επισήμανση ότι κάθε καταστροφή του περιβάλλοντος ισοδυναμεί με οικονομική καταστροφή των νησιών μας.

Η άλλη κατεύθυνση θα ήταν να κινηθούμε όλοι μαζί εναντίον μιας κίνησης που δεν υπολογίζει την τοπική κοινωνία και τις τοπικές ηγεσίες και ερήμην τους αποφασίζουν για το μέλλον της.

Τόσο στη Λευκάδα όσο και σε Ζάκυνθο, Κεφαλονιά, Ιθάκη αλλά και Παξούς έχει συνεδριάσει το Περιφερειακό Συμβούλιο από μια φορά και τις υπόλοιπες στην Κέρκυρα. Ο λόγος δεν είναι ότι δίνουμε προτεραιότητα στην Κέρκυρα. Προσπαθούμε να μειώσουμε τα έξοδα των μετακινήσεων χωρίς, ωστόσο, να εξαιρούμε κάποιο νησί. Εκ περιτροπής πάμε σε κάθε νησί, σύμφωνα πάντα με τις αποφάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου.

Ο Τουρισμός, σύμφωνα και με το στρατηγικό σχεδιασμό του ΕΣΠΑ, είναι η βιώσιμη αειφόρος πηγή ανάπτυξης χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να αδιαφορούμε για όποια άλλη μορφή ανάπτυξης.

Και με βάση το εν εξελίξει Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, ο Τουρισμός παραμένει βασικός μοχλός ανάπτυξης και λόγω δυναμικής αλλά και υποδομών που ήδη υπάρχουν και λαμβανομένου υπόψη ότι οι περισσότεροι επιχειρηματίες έχουν επενδύσει σε αυτό τον τομέα.

Η προβολή των Ιονίων Νήσων σχεδιάζεται και υλοποιείται μέσα από την Εταιρεία Τουρισμού αλλά το στρατηγικό της σχέδιο εκπονείται από την Επιτροπή Τουρισμού.

Έχουν γίνει βήματα και συνεχίζονται να γίνονται με τη συμμετοχή μας σε εκθέσεις αλλά, παράλληλα, μας ενδιαφέρουν οι υποδομές, οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού, η σύνδεση του τουρισμού με τον πολιτισμό.

Είναι σχετικά νωρίς να έχουμε ασφαλή δεδομένα και στοιχεία, προκειμένου να δώσουμε ποσοστά. Η κρίση είναι ευρωπαϊκό φαινόμενο, η ρευστότητα της αγοράς διακυμαινόμενη, η επιφύλαξη μεγάλη αλλά επιχειρώ να πω ότι η Ελλάδα και ειδικότερα τα Επτάνησα παραμένουν ελκυστικός προορισμός για τους Ευρωπαίους.

Οι ενδείξεις που έχουμε από την Αγγλία είναι καλές, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΤ και οι Αυστριακοί βλέπουν την Ελλάδα της κρίσης ως τρίτο στη σειρά τουριστικό προορισμό, αναμένουμε, ωστόσο, τα στοιχεία εκείνα που θα προσδώσουν φτερά στα αισιόδοξα μηνύματα που ούτως ή άλλως έχουμε και για τη φετινή περίοδο.

Ασφάλεια εν μέσω κρίσης δεν μπορεί να υπάρξει ειμή μόνο με την ανάπτυξη που και αυτή εμπεριέχει ρίσκο. Το γεγονός ότι τα νησιά μας είναι παραδοσιακοί τουριστικοί προορισμοί τους δίνουν την ελπίδα ότι οι επισκέπτες θα τα προτιμήσουν ακόμη μια φορά, αρκεί κι εμείς να κατανοήσουμε ότι οφείλουμε να είμαστε πιο προσεκτικοί και περισσότερο επαγγελματίες, διότι η εποχή των «παχέων αγελάδων» και του άκοπου κέρδους έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Απαιτούνται αναμορφώσεις, αναδιατάξεις και αναπροσαρμογές χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να υποκύπτουμε στους εκβιαστές και όσους – αναίτια – προσπαθούν να επωφεληθούν από την κρίση.

Αδιάκοπα, πέρα από το ότι το θέμα έχει συζητηθεί αρκετές φορές στις συνεδριάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου, έχω κάνει παρεμβάσεις υπέρ της σύνδεσης των Ιονίων Νήσων. Έχω συνομιλήσει τόσο με τους αρμόδιους Υπουργούς, καθώς και με τους υπεύθυνους αεροπορικών και ακτοπλοϊκών εταιρειών. Το πρόβλημα είναι αρκετά σύνθετο, καθώς σε κάποιες από τις γραμμές μας απαιτείται κρατική επιδότηση, που πρέπει να εγκρίνεται και από την Ε.Ε. και παρά τη θέλησή μας, τα εμπόδια δεν μπορεί να ξεπεραστούν από τη μια στιγμή στην άλλη.

Επιδιώκουμε καθημερινή αεροπορική σύνδεση των νησιών με την πρωτεύουσα αλλά και τη Θεσσαλονίκη, καθώς και σύνδεση των νησιών μεταξύ τους και μεταφέραμε αρμοδίως το αίτημα αυτό, αναμένοντας τις αποφάσεις.

Μια μεγάλη μάχη δώσαμε και δίνουμε για το μεταφορικό ισοδύναμο, έχοντας παράλληλα και την αντίθεση των ακτοπλοϊκών εταιρειών, που βρίσκουν αιτιάσεις και δίνουν στοιχεία ότι οι γραμμές εκτελούνται με ελάχιστο κέρδος.

Τα στοιχεία που έχουμε σίγουρα δε φέρνουν τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας στα νησιά μας, όμως τα στοιχεία αυτά στηρίζονται εν πολλοίς στην εποχική εργασία που σχετίζεται με την τουριστική δραστηριότητα.

Η αλήθεια είναι ότι και στην Περιφέρειά μας, κυρίως, οι νέοι πλήττονται από την ανεργία, αφού επιχειρήσεις κλείνουν και νέα προοπτική δε φαίνεται να υπάρχει.

Προς το παρόν προσπαθούμε μέσα από τα προγράμματα Κοινωνικής Εργασίας για την καταπολέμηση της ανεργίας να καλύψουμε κενά, ωστόσο δεν θεραπεύουμε οριστικά το πρόβλημα.

Η Υγεία δεν ανήκει στην αρμοδιότητα της Περιφέρειας αλλά παρεμβαίνουμε όταν και όποτε χρειαστεί και αυτό συμβαίνει τακτικά, αφού τα προβλήματα στον τομέα αυτό είναι πολλά και ποικίλα. Ξεκινώντας από την ανανέωση σύμβασης μιας παιδιάτρου σε ένα μικρό νησί, αιτώντας την κάλυψη οργανικών θέσεων στα νοσοκομεία και δίνοντας το χέρι σε όποια προσπάθεια γίνεται για την αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας, δίνουμε το παρόν, ενώ εντός του ΕΣΠΑ προσπαθούμε να εντάξουμε τα έργα υποδομών υγείας ή να αναβαθμίσουμε τα Κέντρα Υγείας.

Το Περιβάλλον, μέσα από τον Περιφερειακό Σχεδιασμό για τα απορρίμματα, αλλά και μέσα από τις επιμέρους εντάξεις έργων προστασίας του, είναι βασικό μέλημα. Εδώ τον πρώτο λόγο τον έχουν οι Δήμοι, όπως και για τις αποκαταστάσεις των ΧΑΔΑ.

Όμως και κάθε άλλη δραστηριότητα που επιβαρύνει το Περιβάλλον μας απασχολεί. Η αφαίρεση αρμοδιοτήτων από την Περιφέρεια σχετικά με την Προστασία του Περιβάλλοντος μας βρίσκει αντίθετους τόσο εμένα όσο και το Περιφερειακό Συμβούλιο και ήδη, εκτός από το ομόφωνο Ψήφισμα του Περιφερειακού Συμβουλίου, διαμαρτυρηθήκαμε έντονα και ως Ένωση Περιφερειών στον αρμόδιο Υπουργό.

Οι φόβοι μου επαληθεύτηκαν ήδη, καθώς καλούμαστε, μετά την κατάρτιση και την ψήφιση του προϋπολογισμού, να κινηθούμε με ακόμη λιγότερα χρήματα, δηλαδή, μας επιβάλλεται μείωση της τάξης του 15%, πριν «αλέκτωρ λαλήσαι». Με αυτές τις συνθήκες η ανάπτυξη δεν προβλέπεται, η δυσλειτουργία είναι προ των πυλών και η μόνη αισιόδοξη πλευρά είναι εκείνη που μας λέει ότι οι ελπίδες μας μπορούν να στηριχθούν στην πλήρη απορρόφηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ.