«Βυζάντιο και Ισλάμ: Μεταβατική εποχή» στο Μητροπ. Μουσ. Τέχνης
Με την παρουσία προσωπικοτήτων από τον χώρο των τεχνών, των γραμμάτων, της διπλωματίας, των επιχειρήσεων και της εκκλησίας πραγματοποιήθηκαν σήμερα το πρωί (ώρα Ελλάδας) τα εγκαίνια της έκθεσης «Βυζάντιο και Ισλάμ: Μεταβατική Εποχή» (Byzantium and Islam: Age of Transition) στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης Νέας Υόρκης.
Η έκθεση, η οποία ανοίγει για το κοινό αύριο και θα διαρκέσει μέχρι και τις 8 Ιουλίου, περιλαμβάνει 250 αντικείμενα με προέλευση από 33 χώρες (μεταξύ των οποίων η Ελλάδα και η Κύπρος) που ανήκουν σε πολλά μουσεία.
Μέσα από τα εκθέματα, παρουσιάζεται η αλληλεπίδραση Βυζαντίου και Ισλάμ στην ανατολική Μεσόγειο, ανάμεσα στον 7ο και 9ο αιώνα. Επίσης, αναδεικνύεται η επίδραση των Νότιων βυζαντινών επαρχιών στην ισλαμική τέχνη και η συνεχιζόμενη επιρροή του Ελληνισμού -μέσω του Βυζαντίου- στην αναδυόμενη ισλαμική παράδοση.
Το Μητροπολιτικό Μουσείο παρουσίασε το 1977 την έκθεση «Η Εποχή της Πνευματικότητας». Με πρωτότυπα έργα πρόβαλε τότε, τους πρώτους αιώνες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Είκοσι χρόνια σχεδόν μετά, το 1996, μια δεύτερη μεγαλειώδης έκθεση συμπλήρωσε την προηγούμενη, με τον τίτλο: «Η Δόξα του Βυζαντίου», δίνοντας έμφαση στους μεσοβυζαντινούς χρόνους.
Η τωρινή έκθεση εμφανίζει τον σύνθετο χαρακτήρα της περιοχής, την εξαιρετική τέχνη της, τον πολιτισμό της, καθώς και την εποχή της μετάβασης από τον ένα κόσμο στον άλλο. Με τα εκθέματα υπογραμμίζονται οι δραστηριότητες στο χώρο της εξουσίας, της θρησκείας, του εμπορίου, καθώς και η εικονομαχία αυτής της περιόδου, αναφορικά με τον τρόπο που αντιμετωπίσθηκε από τις χριστιανικές, εβραϊκές και ισλαμικές κοινότητες.
Ανάμεσα στους προσκεκλημένους του Μητροπολιτικού Μουσείου ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος. Μιλώντας στο ΑΜΠΕ, ο κ.κ. Δημήτριος είπε ότι «είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση», σημειώνοντας ότι «τα τελευταία χρόνια, έχουμε εκθέσεις που παρουσιάζουν ορισμένες χρονικές περιόδους, στις οποίες συμβαίνει μια μεταβολή, μια μεταμόρφωση. Έτσι, για παράδειγμα, έχουμε το πέρασμα από την ειδωλολατρική περίοδο στο Χριστιανισμό. Εδώ, έχουμε την εποχή που εμφανίζεται το Ισλάμ και αποχτά δύναμη, με αποτέλεσμα να τίθεται πλέον θέμα συνυπάρξεως με την ισχύουσα τότε κατάσταση στο Βυζάντιο και γενικά στον Χριστιανισμό. Βλέπουμε το καλλιτεχνικό μέρος του Ισλάμ μέσα από το καλλιτεχνικό μέρος του Βυζαντίου. Το ένα συνδέεται με το άλλο και αλληλοεπηρεάζονται. Πάντως, είναι αρκετά τα στοιχεία που αναδεικνύουν τη συνέχεια, αλλά και τη μετεξέλιξη του ελληνικού πολιτισμού».
Η Χέλεν Έβανς, διευθύντρια του Κέντρου Βυζαντινής Τέχνης «Μαίρη και Μάικ Τζαχάρη» στο Μητροπολιτικό Μουσείο, τόνισε ότι «η εξαίσια τέχνη δημιουργήθηκε τον 7ο αιώνα στην Ανατολική Μεσόγειο, όταν ήταν μέρος του Βυζαντινού κράτους. Πρόκειται για τέχνη η οποία είναι της ίδιας υψηλής ποιότητας και εξακολούθησε να παράγεται σ” αυτή την περιοχή στους αιώνες που ακολούθησαν της ισλαμικής διακυβέρνησης».
Ο γενικός πρόξενος της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη, Γιώργος Ηλιόπουλος, δήλωσε ότι «μια τέτοια έκθεση είναι ένα πολύ σημαντικό γεγονός, ειδικά αυτή την περίοδο, για την Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό. Μέσα από την έκθεση προβάλλονται, μεταξύ άλλων, αξιόλογα δείγματα του ελληνικού πολιτισμού. Και με αφορμή την έκθεση, αξίζει να θυμηθούμε ότι οι κρίσεις, όπως η σημερινή, έρχονται και παρέρχονται, αλλά το Έθνος μας πάντα μεγαλουργεί και αφήνει σημάδια που θαυμάζει ο κόσμος ανά τους αιώνες. Αξίζουν λοιπόν συγχαρητήρια στους διοργανωτές και στους μεγάλους χρηματοδότες, όπως το ζεύγος Τζαχάρη και το Ίδρυμα Νιάρχος».
Η γενική πρόξενος της Κύπρου στη Νέα Υόρκη, Κούλα Σοφιανού, ανέφερε ότι «είναι η πρώτη έκθεση που καταγράφει το σύνθετο χαρακτήρα της περιοχής μας σ” αυτή την ιστορική περίοδο, αλλά και την ξέχωρη τέχνη στην εποχή της μετάβασης, προβάλλοντας παράλληλα στοιχεία της πολιτισμικής μας ταυτότητας».
Στα εγκαίνια παρέστησαν επίσης ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ, πρέσβης Αναστάσης Μητσιάλης, ο πρόξενος Βαγγέλης Κυριακόπουλος, μέλη του διοικητικού συμβουλίου του ΜΕΤ, καθώς και αρκετοί ακαδημαϊκοί και κυρίως μελετητές του Βυζαντίου και του Ισλάμ σε αμερικανικά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Η έκθεση πραγματοποιείται με χορηγίες του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος», του ζεύγος Ελληνοαμερικανών Εμμανουήλ και Μαίρης Τζαχάρη, του Ταμείου «The Hagop Kevorkian Fund», όπως επίσης ιδιωτικών και πολιτειακών φορέων.
Π. Παναγιώτου
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
