Τι είναι η πατρίδα μας… – Του Θανάση Νιάρχου*

Στις μέρες μας που η αμφισβήτησή μας ως Ελλήνων δεν προέρχεται μόνον από τους ξένους αλλά και από εμάς τους ίδιους, καλό είναι να θυμόμαστε περιστατικά καθημερινά, ή άγνωστα για τους πολλούς, που συμβαίνει όμως ο καθένας μας χώρια να τα έχει οικειοποιηθεί.

Θυμόμαστε λοιπόν ένα περιστατικό που μας είχε αφηγηθεί πριν από πολλά χρόνια η Άννα Σικελιανού και, όπως είχε προσθέσει, δεν είχε ποτέ καταγραφεί και δημοσιευθεί.

Στα μέσα της πρώτης δεκαετίας του 20ού αιώνα, γύρω στα 1905, ο 20χρονος Άγγελος Σικελιανός επισκέπτεται με το άλογό του έναν φίλο του σε ένα χωριό της Λευκάδας. Όση ώρα συζητούσε με τον φίλο του, διέκρινε στο βάθος του σπιτιού μια γυναικεία φιγούρα που όμως δεν τους πλησίασε καμιά στιγμή. Γνώριζε πως ο φίλος του είχε μιαν αδελφή και ο Σικελιανός είχε συμπεράνει πως η γυναικεία φιγούρα δεν ήταν παρά η αδελφή αυτή.

Όταν απομεσήμερο καβάλησε το άλογό του για να επιστρέψει στην πόλη της Λευκάδας, σε μια διχάλα του χωματόδρομου, λίγο έξω από το χωριό, μια γυναίκα πετάχτηκε μπροστά του που δεν ήταν άλλη από την αδελφή τού φίλου του και κοιτάζοντάς τον εκστατικά (ο Σικελιανός ήταν εκπάγλου καλλονής στη νεότητά του) έπιασε τα μάγουλά της φωνάζοντας, σχεδόν θρηνώντας: «Κακό που έπαθα». Και εξαφανίστηκε αμέσως. Για να συμπληρώσει την αφήγησή της η Άννα Σικελιανού λέγοντας: «Κάθε χρόνο της Αγίας Παρασκευής (Παρασκευή ήταν το όνομα της γυναίκας αυτής) 26 Ιουλίου, ανάβω ένα κερί στη μνήμη της γιατί άφησε τον Σικελιανό για μένα».

Είναι τεράστια η δύναμη ενός τόπου -του τόπου μας- όπως και όλων των άλλων τόπων, χάρις σε βιώματα και πράξεις ανθρώπων που δεν γνωρίζουμε και δεν θα γνωρίσουμε ποτέ. Αν όμως είμαστε ειλικρινείς δεν θα παραδεχθούμε όλοι -ή έστω μέσα μας- ότι η ύπαρξη της γυναίκας αυτής ισορροπεί και αποκαθαίρει οτιδήποτε και αν έχουν στο κεφάλι τους ή στερεότυπο εκφέρει η γλώσσα τους -με όλο μας τον σεβασμό- εκατό Παπαδήμοι, Βενιζέλοι και Σαμαράδες;

Το περίεργο είναι -γιατί πρόκειται για υποψιασμένους ανθρώπους- πως το γνωρίζουν και οι ίδιοι, μόνο που δεν μεταβάλλουν σε πρακτική με τα λόγια τους την αίσθηση αυτής της ζωής γιατί υπονομεύει το επάγγελμα της πολιτικής. Αν ο εσωτερικός πλούτος μιας χώρας γινόταν συνειδητός για τον καθένα, τότε η πολιτική θα ηχούσε ως μια προκατακλυσμιαία υπόθεση. Δεν γίνεται όμως διαφορετικά. Σε κάθε σκάνδαλο, απάτη και λαμογιά τεραστίων διαστάσεων αντιστοιχεί μια μικρή πράξη ήθους και ευγένειας. Διαφορετικά η Ελλάδα θα είχε κολλήσει στην Αφρική και η Γαλλία θα είχε προσαρτηθεί στο Αφγανιστάν.

Πού απευθύνονται λοιπόν η τηλεόραση και οι πολιτικοί; Στην πραγματικότητα σε ένα είδος «ανύπαρκτων» Ελλήνων που μοιάζει να έχουν συνομολογήσει μεταξύ τους πως όταν πρόκειται να μιλήσει κάποιος γι” αυτούς οι ίδιοι θα έχουν αποδεχθεί την πιο συκοφαντημένη τους εικόνα.

Ενα σύντομο ταξίδι σε ένα κεφαλοχώρι της Δυτικής Πελοποννήσου, τη Φιγαλία (Ζούρτσα), ήλθε να τεκμηριώσει την πλαστή Ελλάδα που έχουν υπόψη τους η τηλεόραση και οι πολιτικοί. Άνθρωποι καθημερινοί, εναρμονισμένοι με το φυσικό τους περιβάλλον, που το αποδίδει θαυμάσια ο γάλλος συγγραφέας Ζαν Ζιονό όταν γράφει ότι «τα βουνά δεν κάνουν πόλεμο μεταξύ τους», με τις σκοτούρες και τις χαρές της καθημερινής ανθρώπινης δοσοληψίας που παραμένουν αναλλοίωτες στους αιώνες, μικρογραφία μιας κυριολεκτικά άλλης Ελλάδας.

*Ο Θανάσης Θ. Νιάρχος είναι ποιητής, συνεκδότης του περιοδικού «Η Λέξη».

Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ online (www.tanea.gr)