Απομεινάρια ασβεστοκάμινου στην Ακόνη

Αντίθετα με τα μεταφερόμενα ξυλοκάμινα, το ασβεστοκάμινο είχε σταθερή θέση, αφού ήταν κτισμένο, σε ελαφρώς κωνοειδή μορφή με θόλο, κυρίως, κοντά σε πετρώματα ασβεστολιθικά, η καύση των οποίων έδινε τον πολύτιμο ασβέστη, τον οποίο χρησιμοποιούσαν στην ανέγερση σπιτιών, στο άσπρισμα, δηλαδή ασβέστωμα, των σπιτιών και των αυλών, στην κατασκευή σαπουνιού με ποτάσα και σκουριά λαδιού, αλλά και σαν απολυμαντικό, αφού έριχναν, μικρές ποσότητες, μέσα στις στέρνες, κάτι σαν την σημερινή χλωρίωση του νερού.

Tο μεγαλύτερο μέρος του ασβεστοκάμινου ήταν μέσα στην γή. Έσκαβαν έναν λόμπο, βάθους, περίπου δύο μέτρων και διαμέτρου τριών μέτρων και τον λίθιαζαν, με πέτρες γερές, μέχρι την επιφάνεια της γης, ενώ, συνέχιζαν θολωτά το κτίσιμο για, σχεδόν, άλλα δύο μέτρα πάνω από την γη. Άφηναν την μπούκα, μια θολωτή πορτούλα, από την οποία έκαναν το τάισμα του καμινιού, ώστε να καεί, επαρκώς, η ασβεστολιθική πέτρα, η οποία είχε τοποθετηθεί μέσα, προς ασβεστοποίηση. Το κάψιμο του καμινιού διαρκούσε αρκετές μέρες, ώστε να καεί η πέτρα και να λιώνει καλύτερα ο δημιουργούμενος ασβέστης. Ολόκληρο αυτό το διάστημα της καύσης, ο παρτσινέβελος, ο νοικοκύρης του καμινιού, δεν αποχωρούσε από το δημιούργημά του, αλλά έφτιαχνε, μια πρόχειρη μπαράκα, για να ξεκουράζεται, αλλά και να προφυλάσσεται από τον ήλιο του καλοκαιριού, ενώ τον αϊτάριζαν συγγενείς και φίλοι, αφού η φωτιά δεν έπρεπε να σβηστεί και να καίει αδιάκοπα.

Η δημιουργία και η καύση του ασβεστοκάμινου ήταν εργασία εξειδικευμένη και αρκετά σκληρή, αφού έπρεπε να υπάρχουν σταθερά άτομα, τα οποία, κατά την πολυήμερη καύση του, έπρεπε να το τροφοδοτούν, να το ταϊζουν, όπως έλεγαν, συνέχεια με καύσιμη ύλη, η οποία, ήταν τα ξύλα και το λιοκόκι, δηλαδή ο πυρήνας, που προέκυπτε από την επεξεργασία των ελιών στα λιτροβιά.

Η δημιουργία ασβεστοκάμινου ήταν σημαντική, για το Λευκαδίτη χωρικό, αφού προϋπόθετε καλή οικονομική κατάσταση, να είναι νοικοκύρης, όπως έλεγαν, με μεγάλη περιουσία, αφού απαιτούνταν έξοδα, αλλά και οικογενειακό προσωπικό, γι αυτό, πολλές φορές, γίνονταν ανταμικά από συγγενείς, ή από σέμπρους. Η σεμπριά, στην παλιά Λευκάδα, δεν αφορούσε μόνο την δημιουργία ασβεστοκάμινου, αλλά και άλλους τομείς, όπως: την δημιουργία ζευγαριού αλόγων, προκειμένου να οργώνουν εναλλάξ τα χωράφια τους, την κατοχή, από κοινού αμπελώνα, ή λιοστασιού, για εκμετάλλευση.

Όταν έπεφτε μέσα στο καμίνι, η πρώτη πρόχειρη πέτρα, η λεγόμενη σαβούρα, τότε άρχιζε να γίνεται αντιληπτό ότι η διαδικασία ασβεστοποίησης πήγαινε προς το τέλος της. Άφηναν, ακολούθως, το καμίνι, για μερικές μέρες, να σβύσει και να κρυώσει η καμένη πέτρα, την οποία έπαιρναν και την τοποθετούσαν μέσα σε σακέρες, για να την μεταφέρουν στις ασβεσταριές των οικοδομών, όπου θα πραγματοποιούνταν το λιώσιμο του ασβέστη, ο οποίος, έπρεπε να μείνει μεγάλο χρονικό διάστημα στη ασβεσταριά, ώστε να αποκτήσει σωστή συνδετική υφή στην δημιουργία της λάσπης του χτισίματος. Διότι, αν ο ασβέστης δεν έχει σβύσει καλά, τότε στο σοβάτισμα δημιουργούνται «λέπια» στους τοίχους, δηλαδή, με τον καιρό, σκάει ο σοβάς και δημιουργεί μικρά εξανθήματα, σαν λέπια.

Πηγή: Θοδωρής Γεωργάκης, «Τα που θυμάμαι μολογώ. Σεργιάνι στη Λευκάδα του χθες»