Ορχιδέες και αγριολούλουδα της Λευκάδας… που συναντήσαμε στον χθεσινό μας (18.03.2011) περίπατο

Ορχιδέες… Τις συναντήσαμε, μαζί με διάφορα άλλα αγριολούλουδα, στον χθεσινό μας απογευματινό περίπατο, στους πρόποδες των Σκάρων. Πανέμορφες… Τρία τουλάχιστον είδη κατορθώσαμε με τη βοήθεια της βιβλιογραφίας και του διαδικτύου να ταυτοποιήσουμε. Τώρα μπορεί και να σφάλλουμε, ως προς την ακριβή ονοματολογία των ειδών των ορχεοειδών, αλλά δεν είναι αυτό το ζητούμενο.

Να ευχαριστήσουμε και δημόσια την κα. Ελένη Κατωπόδη που μας «άνοιξε τα μάτια». Για τα βιβλία που μας δάνεισε επίσης. Τώρα, μες τους λόγγους, τα βουνά και τα λαγκάδια γυρίζουμε -παλιότερα περισσότερο- και να έχουν διαφύγει τόσο καιρό της προσοχής μας! Όμως, κάλλιο αργά παρά ποτέ και αρχίζουμε με την παρουσίαση.

Ophrys mammosa ή Ορχιδέα η μαστοφόρα, όπως είναι η ελληνική ονομασία. Τα σέπαλα έχουν χρώμα πράσινο προς το καφέ, όπως και τα πέταλα. Το χείλος του άνθους, χρώματος φαιού ως πορφυρού κόκκινου, φέρει στο πάνω μέρος δύο συμμετρικές προεξοχές που μοιάζουν με μαστούς, από όπου προκύπτει και το όνομα του είδους. Υπάρχει σχεδόν, όπως διαβάσαμε, σε όλη την Ελλάδα. Εμείς την συναντήσαμε σε χαμηλό υψόμετρο, σε ένα ξέφωτο με χαλικώδες έδαφος, που λούζονταν από τον ήλιο.

Barlia robertiana ή Ορχιδέα του Ρόμπερτ (γιγαντορχιδέα). Είναι η μεγαλύτερη ορχιδέα κι αυτή που ανθίζει από τις πρώτες. Επίσης έχει μεγάλη εξάπλωση στην Ελλάδα. Φτάνει και ξεπερνάει το μισό μέτρο. Έχει φύλλα μεγάλα και άνθη σε πυκνή ταξιανθία με διάφορα χρώματα από λευκό μέχρι κοκκιννοβιολετί. Φυτρώνει σε φρύγανα, ελαιώνες, πετρώδεις τοποθεσίες, ξέφωτα δασών. Εμείς τη συναντήσαμε στην άκρη ενός μονοπατιού σε μέρος σκιερό και δροσερό.

Ophrys lutea. Ορχιδέα που απαντάται μόνο στην Ευρώπη (και κυρίως στη μεσόγειο). Ονομάστηκε έτσι «lutea», λόγω του κίτρινου χρώματος της. Ανθίζει την άνοιξη. Θα την βρούμε σε ανοιχτές εκτάσεις (π.χ. βοσκοτόπια). Οικογένεια: Orchidaceae. Γένος: Ophrys. Είδος: Ophrys lutea. Εμείς την συναντήσαμε μέσα σε ένα λιοστάσι, σε μέρος σκιερό και δροσερό.

Και κάποια άλλα αγριολούλουδα που δεν ξέρουμε όλων τα ονόματα (δεν τα ψάξαμε κιόλας σε βάθος).

Muscari commutatum – Μούσκαρι το παραλλάσον

Smyrnium rotundifolium – Σμύρνιο το στρογγυλόφυλλο

Phlomis fructicosa – Φλομίς η θαμνώδης (ασφάκα)

Πηγές:
Η Χλωρίδα του Βερμίου («Ο βοτανικός παράδεισος της Ημαθίας»)
Flora Attica (Μια εξερεύνηση στην πόλη που καταστρέφουμε)
Ορχιδέες της Ελλάδας (ORCHIDS OF GREECE)
Λάσπη στ” αστέρια (…Ρεπορτάζ από τη Φύση και όχι μόνο)
Ορχιδέες, αγριολούλουδα της Λεσβου, Γιάννη Καρατζά – Αλκμήνης Καρατζά, Εκδόσεις ΕΝΤΕΛΕΧΕΙΑ, ISBN: 978-960-7886-04-0
Ορχιδέες Κρήτη και Δωδεκάνησα, Horst und Gisela Kretzschmar – Wolfgang Eccarius, Mediterraneo Editions, 2004, ISBN: 960-8227-41-0
Αγριολούλουδα της Ελλάδας, Βαγγέλης Παπιομύτογλου, Mediterraneo Editions, 2006, ISBN: 960-8227-71-2