Στα παράλια της Αιτωλοακαρνανίας η Ομηρική Ιθάκη;

Ένα ακόμη βιβλίο, η παρουσίαση του οποίου έγινε την περασμένη Τρίτη 2 Ιουλίου στην αίθουσα του ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας στο Αγρίνιο, έρχεται να προστεθεί στα ήδη υπάρχοντα γύρω από το ζήτημα της Ομηρικής Ιθάκης, για το που δηλαδή ακριβώς βρισκόταν το βασίλειο του Οδυσσέα που περιγράφει ο Όμηρος στα έπη του. Συγγραφέας αυτή τη φορά ο συντοπίτης μας Παναγιώτης Λιβιτσάνος, από τον Κάβαλο Λευκάδας, ο οποίος μέσα από τις 142 σελίδες του πονήματός του που φέρει τον τίτλο «Προϊστορική Αιτωλοακαρνανία και Ομηρικά Έπη», με αρκετές αναφορές στο νησί της Λευκάδας και τα γύρω νησιά, ισχυρίζεται ότι η Ομηρική Ιθάκη θα πρέπει να αναζητηθεί στα παράλια της Αιτωλοακαρνανίας.

Αναφέρει ο συγγραφέας, μεταξύ άλλων, στην εισαγωγή του βιβλίου – Για την ηλεκτρονική ανάγνωση ολόκληρου του βιβλίου κάντε κλικ εδώ:

«Λίγες γνώσεις έχω, αφού μόνο το Δημοτικό Σχολείο έχω βγάλει, όχι σε έξι χρόνια αλλά σε οχτώ, γιατί ποτέ μου δεν ήμουν καλός μαθητής. Όσο περνούσαν τα χρόνια κατάλαβα το μεγάλο μου λάθος κι άρχισα να διαβάζω, αρχίζοντας απ΄ τα πιο απλά βιβλία, ώστε να μπορώ να καταλαβαίνω. Αργότερα, τόλμησα να διαβάσω και πιο δύσκολα. Σαν Λευκαδίτης που είμαι ζούσα στη Λευκάδα. Έμενα στο Νυδρί και εργαζόμουν στο Σκορπιό, το νησί του Ωνάση. Τα περισσότερα ονόματα από τους εργάτες που δουλεύαμε μαζί ήταν Οδυσσέας και Τηλέμαχος και από τις γυναίκες Πηνελόπη. Ρώτησα, από περιέργεια, γιατί έχουν τόσα πολλά αρχαία ονόματα στο Νυδρί. (Εγώ είμαι από τον Κάβαλο). Μου απάντησαν ότι τους είχε βαφτίσει ο Γερμανός αρχαιολόγος Βίλχελμ Νταίρπφελδ, που είχε κάνει ανασκαφές στη Λευκάδα και που πίστευε ότι η Λευκάδα είναι η Ομηρική Ιθάκη. Αφού έμαθα για ποιο λόγο τα περισσότερα ονόματα των νέων από το Νυδρί της Λευκάδας ήταν Οδυσσέας, Τηλέμαχος, Πηνελόπη, Λαέρτης, αποφάσισα να διαβάσω την «Οδύσσεια» του Ομήρου, γιατί ήθελα να μάθω την ιστορία του τόπου μου.

Αργότερα, ακολούθησα την τεχνική εταιρεία όπου εργαζόμουν στο Αγρίνιο. Εδώ, γνώρισα τον αείμνηστο Θωμά Μποκώρο, ιδρυτή και πρόεδρο της Ιστορικής – Αρχαιολογικής Εταιρείας Δυτικής Στερεάς Ελλάδας που έχει έδρα το Αγρίνιο. Έγινα και εγώ μέλος της. Διαβάζοντας διάφορες απόψεις για την Ομηρική Ιθάκη, αποφάσισα και εγώ να ασχοληθώ και κατέληξα, μετά από πολλά διαβάσματα, σ΄ αυτή τη μικρή μελέτη μου.

Ξεκινώντας την περιοδεία μου, μακριά από την Αιτωλοακαρνανία και το Ιόνιο, για να καταλήξω εδώ, αρχίζω από την αρχαία Αθήνα, που θεωρείται το λίκνο του πολιτισμού, όχι μόνο για τους Έλληνες, αλλά για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Όλοι οι συγγραφείς, αρχαίοι και νεώτεροι, μας μιλούνε για το «Χρυσό Αιώνα» του Περικλή και το λίκνο της Δημοκρατίας, την αρχαία Αθήνα. Πώς όμως είναι δυνατόν, στην πιο τέλεια δημοκρατία, να ψηφίζουν μόνο οι «τέλειοι» Αθηναίοι και να υπάρχει η δουλεία σε τόσο μεγάλο βαθμό;

Και γιατί οι ιστορικοί δεν μας λένε για τη δημοκρατία που υπήρχε στην Αιτωλική Συμπολιτεία, όπου δεν υπήρχαν τόσοι δούλοι, και ο στρατηγός – Αιτωλάρχης – εκλεγόταν μόνο για ένα χρόνο και δεν μπορούσε να δημιουργήσει κατεστημένο; Η υποταγή του πολίτη ήταν ελεύθερη και το πολίτευμα περιέκλειε όλα τα στοιχεία της λαϊκής κυριαρχίας. (Γ. Κατωπόδης, Αιτωλική Συμπολιτεία, σελ. 554).

Στο πολίτευμα της Αιτωλικής Συμπολιτείας, η αρχηγεία του κράτους ήταν περιορισμένη για ένα χρόνο και ο αρχηγός δεν είχε δικαίωμα επανεκλογής. Αυτό γινόταν για να κόψει την όρεξη των φιλόδοξων να παραμένουν μεγάλο χρονικό διάστημα στην εξουσία. Κανείς δεν είχε δικαίωμα να διαλύσει το σώμα των εκλεγμένων από το λαό, πριν τελειώσει η θητεία του, ούτε να απομακρύνει τον εκλεγμένο Αιτωλάρχη. Ο λαός που τους είχε εκλέξει ήταν αυτός υπεύθυνος για ό,τι συμβεί, και σε καμιά περίπτωση αυτοί δεν τιμωρούνταν. (Γ. Κατωπόδης, Αιτωλική συμπολιτεία σελ. 548).

Οι αρχαίοι ιστορικοί περιφρονούν την ιστορία της Αιτωλίας, ακόμη και όταν εκλέχθηκε Αιτωλάρχης ο ολιγαρχικός Αγέλαος από τη Ναύπακτο, που ήταν ο μόνος που μίλησε με το Φίλιππο τον Ε΄, της Μακεδονίας, για την ενότητα των Ελλήνων, απέναντι στον εχθρό που ερχόταν από τη Δύση, τους Ρωμαίους. Παρακάτω, δημοσιεύουμε το λόγο του στην αρχαία μορφή του, όπως μας τον παραδίδει ο αρχαίος ιστορικός Πολύβιος, όσο και σε μετάφραση στα νέα ελληνικά, από τον συμπατριώτη μας φιλόλογο Κώστα Τριανταφυλλίδη.

Ελπίζω η εργασία μου αυτή να συμβάλλει στην έρευνα και τη μελέτη της ιστορίας της Αιτωλοακαρνανίας».

Τα της παρουσίασης του βιβλίου αντιγράφουμε από την σελίδα www.myagrinio.gr:

«Προϊστορική Αιτωλοακαρνανία και Ομηρικά Έπη»

Πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη 2 Ιουλίου το απόγευμα στην αίθουσα του ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας η παρουσίαση του βιβλίου του Παναγιώτη Λιβιτσάνου «Προϊστορική Αιτωλοακαρνανία και Ομηρικά Έπη». Την εκδήλωση διοργάνωσε η Ιστορική Αρχαιολογική Εταιρεία Δυτικής Ελλάδος και το Rotary Club.

Την παρουσίαση του βιβλίου έκαναν ο επίκουρος καθηγητής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Κωνσταντίνος Κονταξής ενώ η Αρχαιολόγος-Μουσειολόγος Μόνικα Διαμαντή έκανε αναφορά στην προϊστορική Αιτωλοακαρνανία και τη συμβολή του βιβλίου. Χαιρετισμούς στην εκδήλωση απηύθυναν ο κ. Κώστας Ζήνας, πρόεδρος του Rotary Club και ο κ. Νίκος Σκιαδάς, πρόεδρος της ΙΑΕΔΣΕ, που αναφέρθηκε στη πορεία του Παναγιώτη Λιβιτσάνου και την παρουσία του ως μέλος της Ιστορικής Αρχαιολογικής Εταιρείας Δυτικής Ελλάδος.

Αυτό που εντυπωσιάζει στο βιβλίο του Π. Λιβιτσάνου είναι η προσέγγιση του συγγραφέα γύρω από το ζήτημα της πραγματικής πατρίδας του Οδυσσέα που την τοποθετεί στην ευρύτερη περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας και τα δυτικά παράλια του νομού.

Χαρακτηριστικά αποσπάσματα από την εκδήλωση δείτε στην webtv του myagrinio.gr