«Ονειρεύτηκε τις γιορτές του Λόγου και Τέχνης ένα ελεύθερο πανεπιστήμιο…

… ένα φροντιστήριο ανώτερων σπουδών και σεμινάριο ελεύθερης σκέψης και καλλιτεχνικής διαπαιδαγώγησης»

Αντιγράφουμε, διατηρώντας την ορθογραφία του πρωτότυπου – Οι υπογραμμίσεις με μαύρα γράμματα είναι δικές μας:

Της ΘΑΛΕΙΑΣ Ν. ΚΟΛΥΒΑ

Η λαογραφία στις γιορτές της Λευκάδας
ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ, ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ, ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ ΑΛΛΑ

Μια αναβρύζουσα πηγή από δραστηριότητα ανεξάντλητη, αισιοδοξία και κέφι, ο πρόεδρος του Συλλόγου Λευκαδίων κ. Τζεβελέκης, καλεί πάλι τους πιστούς στο νησί του Βαλαωρίτη και του Σικελιανού για να τους χαρίση την τέχνη, την πνευματική απόλαυση, το θέαμα και την γιορτή. Ο ιδρυτής των «εορτών Λόγου και Τέχνης», ο άνθρωπος που συγκεντρώνει κάθε χρόνο στην Λευκάδα ένα κοινό, μαγνητισμένο απ΄ την δίδυμη ομορφιά του νησιού και των γιορτών, δεν γνωρίζει εμπόδια και δυσχέρειες κι΄ από χρόνο σε χρόνο παρουσιάζει ένα ξανανιωμένο πρόγραμμα μοτίβων του ντόπιου φολκλορισμού, εμπλουτισμένο και με ποικίλες καλλιτεχνικές και πνευματικές εκδηλώσεις. Το γοητευτικό λευκαδίτικο τοπίο με τις πλούσιες εναλλαγές του και τις ιστορικές μνήμες προσφέρει τον ονειρικό του διάκοσμο στους συρρέοντες εκεί επισκέπτες.

Στον γεμάτο παλμό πρόλογό του που τον αναφτερώνει μια πίστη από κείνες που κάνουν τα θαύματα, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Λευκαδίων βάνει στο πρόγραμμα του φετινού φεστιβάλ θέμα: την λαογραφία. Σαν για να γητέψη τις καρδιές των συμπολιτών του και των ξένων και να ζωντανέψη τους παλιούς θρύλους, τ΄ αποστάγματα της πολύκαιρης παράδοσης και τα μορφώματα του λαϊκού πολιτισμού, που μεσ΄ στη διακύμανση του χρόνου πλάσανε την ψυχή του λαού και καλλιέργησαν τον νου του.

Απ΄ το πρωτινό του ξεκίνημα ο κ. Τζεβελέκης συνέδεσε τις γιορτές της Λευκάδος με την διατήρηση του επτανησιακού πολιτισμού κι΄ έβαλε σαν σκοπό τους την ανάσταση ενός καινούργιου πολιτισμού συνταιριασμένου με τον επτανησιακό και νεοελληνικό. Ήθελε να ενώση τον ρυθμό τους με το απόηχο της λαϊκής μούσας κι΄ ωνειρεύθηκε τις γιορτές του Λόγου και Τέχνης ένα ελεύθερο πανεπιστήμιο, ένα φροντιστήριο ανώτερων σπουδών και σεμινάριο ελεύθερης σκέψης και καλλιτεχνικής διαπαιδαγώγησης. Ακόμα κι΄ αυτοί που δοκιμάζουν αμφιβολία, κατά πόσο μπορούν νέες πολιτισμιακές μορφές να γεννηθούν απ΄ την διασταύρωση με τις παλιές ριζιμιές καταβολές, σε καιρούς μάλιστα που τρίζουν οι αρμοί των τοπικών πολιτισμών και ίσως και των μη τοπικών, αποδέχονται με καλή θέληση την αναπλασματική σύνδεσή των με τα συγκαιρινά πνευματικά ρεύματα για μια γόνιμη καρποφορία.

Συνεπαρμένος απ΄ την ενοραματική τη ορμή ανασταίνει τους Ιστορικούς χρόνους της, με τους πολεμιστάδες που χτύπησαν τους Βενετούς, τις αρμάδες του Μοροζίνι π΄ αρμένιζαν στα Ιόνια Νησιά, το ξωκλήσι της Βλαχέραινας, όπου οι αρχηγοί της Επανάστασης φιληθήκαν πριν ξεκινήσουν για τον Μωριά και την Ρούμελη, και την Λευκάδα να λάμπη σαν πετράδι για τις τόσες σελίδες που γράφηκαν στο χώμα της απ΄ την ομηρική ως την επαναστατική Ιστορία που τη σφράγισε ο όρκος των Φιλικών.

Οι λευκαδίτικες γιορτές ξέχωρ΄ απ΄ την λαογραφία πούναι το κεντρικό θέμα, προβάλλουν εκδηλώσεις χορευτικές, έκθεσι λαϊκής τέχνης, λαϊκούς χορούς, τραγούδια, απαγγελίες, θα ζωντανέψουν θρύλους και παραμύθια που γεννήθηκαν απ΄ τον «γαλάζιο μεσογειακό υμέναιο» και τράνωσαν στο ίδιο φως, που απ΄ τ΄ απώτατα χρόνια ρίχνει ο ήλιος στην «υγρή αυτή Ελλαδική κονίστρα» που παίχτηκαν τα πεπρωμένα των λαών και πλαστουργήθηκε ο Μεσογειακός πολιτισμός.

Στο Φεστιβάλ ξεχωριστή θέσι παίρνουν οι διαλέξεις γνωστών λογίων και λογοτεχνών και μεταξύ αυτών οι κ.κ. Λουκάτος του λαογραφικού αρχείου της Ακαδημίας, ο Σπύρος Σκιαδαρέσης, οι Λευκάδιοι λαογράφοι κ.κ. Σταματέλος και Γ. Καββαδίας και ο καθηγητής κ. Πανταζής Κοντομίχης μελετητής της τοπικής λαογραφίας. Θα συμπράξουν στις εκδηλώσεις καλλιτεχνικά λαογραφικά συγκροτήματα, μουσικά σωματεία, παιδική χορωδία, χορευτικά λαϊκά συνεργεία από ευρωπαϊκές χώρες και την Γιουγκοσλαβία. Συνεργείο του Γαλλικού Εθνογραφικού Οργανισμού, θα πάρη ταινίες ντοκυμανταίρ και συνεργείο της ελβετικής Τηλεοράσεως θα καταγράψη σε ταινίες έγχρωμες με τις φυσικές ομορφιές του νησιού και την καθημερινή ζωή των κατοίκων. Ξένοι δημοσιογράφοι θα γράψουν σε εφημερίδες και περιοδικά τις εντυπώσεις των απ΄ τις γιορτές και η Ένωση Ελλήνων συγγραφέων και δημοσιογράφων καθώς και ο Οργανισμός Κοινής Ωφελείας θα μεταφέρουν με τις περιγραφές κι΄ ανταπόκρίσεις των στο ευρύτερο ελληνικό κοινό την απήχησή των. Ο Σύλλογος Προστασίας Λαογραφικών Θεμάτων Λευκάδος θα οργανώση ηθογραφικές και εθιμικές αναπαραστάσεις που θα γνωρίσουν στο κοινό μορφές του λαϊκού πολιτισμού. Είναι τόση η ποικιλία των εκδηλώσεων ώστε να δυσχεραίνεται η απαρίθμηση και αναγραφή των. Ο κ. Τζεβελέκης βλέπει σ΄ αυτές έναν κρίκο συνεργασίας των «Τόπων που μοχθούν για την πνευματική απολύτρωση και την ελεύθερη σκέψι». Επίσης δεν ελησμόνησε καθόλου τα παιδιά και σκέφθηκε να τους χαρίση το γέλιο και την τέρψι με το κουκλοθέατρο του Μπάρμπα Μυτούση και τον Καραγκιόζη του Σπαθάρη. Όλα τα φρόντισε και όλα τα πρόβλεψε, μόνον που κατακράτησε όλα τα παινέματα και τα μαγέματα για το νησί του και δεν άφησε τίποτα για τ΄ άλλα. Όχι κι΄ έτσι!

Πηγή: Εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ», Αρ. Φύλλου 5498, Τρίτη 21 Αυγούστου 1962

Σημείωση:
Καίτοι συνεπίθετη αγνοούμε τα βιογραφικά στοιχεία της συντάκτριας του άρθρου κας Θάλειας Ν. Κολυβά. Είναι μάλλον ζακυνθινής καταγωγής, σύζυγος του νομικού και πολιτικού Νικολάου Κολυβά (1884-1951), σύμφωνα με τα αναγραφόμενα στην εδώ σελίδα.