Δελτίο Τύπου της δημοτικής κίνησης «Όλοι για τη Λευκάδα» για τους πολύπαθους Κοινόχρηστους Xώρους

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Εκτενή αποσπάσματα, από την τοποθέτηση του επικεφαλής της Δημοτικής Κίνησης «ΟΛΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΥΚΑΔΑ» Κων/νου Δρακονταειδή, στο Δημοτικό Συμβούλιο της Παρασκευής 18/12/2009, για την ανάγκη διαχείρισης των κοινοχρήστων χώρων, με αφορμή αίτημα συμπολίτη μας.

Διαχείριση των Κοινόχρηστων Χώρων

Έχουμε τονίσει επανειλημμένως ότι είναι μεγάλο λάθος, τόσο σοβαρά θέματα να συζητούνται αποσπασματικά.

Η διατήρηση των κοινόχρηστων χώρων αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για την προστασία του αστικού περιβάλλοντος και τη σημαντικότερη ίσως υποχρέωση που έχουν αναλάβει οι ΟΤΑ απέναντι στους πολίτες, πάντοτε με στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής. ……

…….Το άρθρο 967 του Αστικού Κώδικα ορίζει ότι «πράγματα κοινής χρήσης είναι ιδίως τα νερά, …….οι δρόμοι, οι πλατείες, οι αιγιαλοί, τα λιμάνια και οι όρμοι, οι όχθες πλεύσιμων ποταμών, οι μεγάλες λίμνες και οι όχθες τους».

Κοινόχρηστοι συνεπώς είναι στη συντριπτική τους πλειονότητα οι χώροι πρασίνου και οι ελεύθερες εκτάσεις που χρησιμοποιούν οι δημότες για την αναψυχή τους ή την εξυπηρέτηση τους: δρόμοι, πλατείες, πεζοδρόμια κ.ά.

Τα κοινόχρηστα πράγματα είναι εκτός συναλλαγής και ανήκουν είτε στο δημόσιο (αιγιαλός, παραλία) είτε στους ΟΤΑ, οι οποίοι αναλαμβάνουν τη διαχείριση και την αξιοποίηση τους κατά τρόπο που να μην αναιρεί την κοινή χρήση (άρθρο 970 του ΑΚ) και να προάγει την κοινή ωφέλεια (άρθρο 969 του ΑΚ).

Κάθε πολίτης έχει την εξουσία να χρησιμοποιεί ελεύθερα τους κοινόχρηστους χώρους, ………

Στο Δήμο μας είναι πολλές οι περιπτώσεις στις οποίες ή αναιρείται η κοινή χρήση ή υποβαθμίζεται ο κοινόχρηστος χαρακτήρας των χώρων και δεν προάγεται η κοινή ωφέλεια.

Αναίρεση ή υποβάθμιση της κοινής χρήσης

Με την προφανή αξία που έχουν οι κοινόχρηστοι χώροι για την ποιότητα ζωής, αποτελούν και μια από τις πηγές εσόδων των ΟΤΑ οι οποίοι είναι επιφορτισμένοι με τη διαχείριση τους.

Ο Αστικός Κώδικας (άρθρο 970) δίνει το δικαίωμα στην αρχή, στην κυριότητα της οποίας βρίσκεται το κοινόχρηστο πράγμα, να παραχωρήσει σε ιδιώτες-επιχειρηματίες δικαιώματα επ” αυτού και να εισπράττει τέλη (άρθρο 3 του Ν. 1512/1985 και άρθρο 3 του Ν. 1080/1980)………

…….. Με αυτόν τον τρόπο, δίνονται άδειες σε εστιατόρια και καφετερίες για την ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων σε πεζοδρόμια και πλατείες, για την εγκατάσταση περιπτέρων ή την έκθεση εμπορευμάτων πάνω στα πεζοδρόμια.

Θεωρητικά, η δραστηριότητα που αναπτύσσουν οι επιχειρηματίες στον κοινόχρηστο χώρο, πρέπει να εξυπηρετεί ή να μην αναιρεί την κοινή χρήση.

Συχνά ο νομοθέτης, ………… ορίζει στη παράγραφο 2 του παραπάνω άρθρου ότι «Ειδικά για τους κοινοχρήστους χώρους που παραχωρούνται για χρήση σε καφενεία, ζαχαροπλαστεία, εστιατόρια και παρεμφερή καταστήματα, το δημοτικό συμβούλιο μπορεί με την ίδια απόφαση του να ορίζει ότι τα σερβιριζόμενα είδη από τα καταστήματα αυτά στους ανωτέρω χώρους, θα προσφέρονται σε τιμές καταστήματος κατώτερης κατηγορίας από εκείνη στην οποία ανήκουν».

Η εμπειρία δείχνει ότι στην πράξη, με την παραχώρηση ολοένα και μεγαλύτερου αριθμού αδειών κατάληψης κοινόχρηστων χώρων, η κοινή χρήση περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό ή αποκλείεται, αλλά και ουδέποτε το δημοτικό συμβούλιο (αμφιβάλουμε αν καν το γνωρίζει) εξέτασε την πιθανότητα να κάνει χρήση της διάταξης, για μειωμένες τιμές προϊόντων ……….

Κύριος παράγοντας είναι η αδράνεια των, κατά καιρούς, δημοτικών αρχών να διατηρήσουν τον κοινόχρηστο χαρακτήρα των χώρων………

Σοβαρή συζήτηση, για τον καθορισμό συγκεκριμένων κανόνων που τουλάχιστον θα περιορίζουν τις αρνητικές συνέπειες, ουδέποτε έγινε στο Δήμο Λευκάδας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, ούτε σε ευαίσθητες περιοχές όπως το ιστορικό Κέντρο της πόλης (μια ασφυκτικά δομημένη περιοχή), ……… δεν έχει γίνει σοβαρή συζήτηση.

Παρά τις συνεχείς προσπάθειες της Κίνησής μας, η δημοτική πλειοψηφία, αρνείται πεισματικά, να φέρει το θέμα για συζήτηση.

Οικονομικά στοιχεία

Τα αποτελέσματα αυτής της άρνησης, δεν είναι μόνο ότι δημιουργούνται προβλήματα στη λειτουργία της πόλης, αλλά υπάρχουν και οικονομικές συνέπειες για το Δήμο.

Τα επίσημα στοιχεία της οικονομικής υπηρεσίας του Δήμου, για τις εισπράξεις του Δήμου από τους κοινόχρηστους χώρους, είναι αποκαλυπτικά.

Τα παραθέτουμε παρακάτω:

ΤΕΛΟΣ ΧΡΗΣΗΣ ανά τετραγωνικό μέτρο που χρεώνει ο Δήμος, (από το 2003)

ΕΙΣΠΡΑΧΘΕΝΤΑ – Κεντρική πλατεία

ΕΙΣΠΡΑΧΘΕΝΤΑ – Αγγέλου Σικελιανού

ΕΙΣΠΡΑΧΘΕΝΤΑ – Κεντρική Αγορά & λοιπές περιοχές

ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΠΡΑΧΘΕΝΤΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟ, ΕΤΗΣΙΩΣ,
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΜΙΣΘΩΣΗ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΩΝ ΧΩΡΩΝ

Τα στοιχεία αυτά δείχνουν, με τον πιο γλαφυρό τρόπο, τι πόρους χάνει ο Δήμος, διότι τα ποσά που εισπράττει, προφανέστατα, είναι πολύ μικρά.

Αυτό γίνεται επειδή:

α) οι χώροι που εκμισθώνει είναι πολύ λιγότεροι, από αυτούς που στην πραγματικότητα καταλαμβάνονται.

β) το μίσθωμα που εισπράττει, από καταστήματα που έχουν κλείσει κοινόχρηστους χώρους, είναι ίδιο με αυτό που εισπράττει για τους ανοικτούς.

Π.χ. κάποιος που κλείνει με τζαμαρία κοινόχρηστο χώρο 50 τ. μ. και λειτουργεί ως κλειστός χώρος 12 μήνες το χρόνο, πληρώνει ετησίως 1250 ευρώ, δηλαδή 104 ευρώ το μήνα!!! Το ίδιο πληρώνει και κάποιος, για τον αντίστοιχο χώρο, που βγάζει απλώς τα τραπέζια του στο πεζοδρόμιο πέντε μήνες το χρόνο!!!

γ) δεν εισπράττονται όλα τα μισθώματα, από όσους τα οφείλουν.

δ) οι τιμές μίσθωσης που αναφέρονται παραπάνω, είναι οι ίδιες από το 2003.

Συμπεράσματα

Ως προς την αναίρεση της κοινής χρήσης με την έκδοση αδειών παραχώρησης ή την αυθαίρετη κατάληψη των κοινόχρηστων χώρων, είναι φανερό ότι η αδράνεια του Δήμου, οφείλεται σε συνειδητή επιλογή.

Έτσι, εκδίδονται σχετικές άδειες χωρίς να τηρείται πάντα (στην πράξη) η νομοθεσία, ορισμένοι δε επιχειρηματίες παραβιάζουν συχνά τους σχετικούς όρους, επεκτείνοντας την εμπορική τους δραστηριότητα-ακόμα και σε βάρος άλλων καταστημάτων της περιοχής τους.

Η κατάσταση αυτή όμως υποβαθμίζει συνεχώς την ποιότητα ζωής των πολιτών,……….

Είναι δε προφανές ότι είναι αποτέλεσμα, κυρίως, της έλλειψης ελέγχου, για συγκεκριμένους λόγους, από τις διάφορες Δημοτικές Αρχές.

Σημαντικότερος από τους οποίους είναι ότι εφαρμόζεται πλήρως το γνωστό σε όλους μας ιδιοτελές «εγώ θα βγάλω το φίδι από την τρύπα;».

Μέσα στη συνθετότητα του προβλήματος, η λύση δεν είναι τόσο δύσκολη όσο φαίνεται.

Θα μπορούσε να είναι:

●  H αυστηρότερη τήρηση της νομοθεσίας που θα υποχρεώσει τους παραβάτες να ελευθερώσουν τα πεζοδρόμια και τους κοινόχρηστους χώρους που χωρίς άδεια καταλαμβάνουν ή να ζητούν την προβλεπόμενη άδεια από τη Δημοτική Αρχή.

● Η καθιέρωση προδιαγραφών-κανόνων, με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Δήμου μας.

Η απελευθέρωση ή η μη άναρχη διαμόρφωση – κατάληψη των υπόψη χώρων, είναι αυτονόητο ότι θα αποφέρει πολλά οφέλη στη συνολική λειτουργία της πόλης, αλλά και στους ίδιους τους επιχειρηματίες.

Προτάσεις

Ύστερα από τα παραπάνω, και λαμβάνοντας υπ’ όψιν την, εδώ και πολλά χρόνια, διαμορφωμένη κατάσταση, προτείνουμε:

► Αυστηρότερη ρύθμιση των προϋποθέσεων χορήγησης αδειών παραχώρησης κοινόχρηστων χώρων και κατάληψης τους με τραπεζοκαθίσματα. Κυρίως, σε όλες τις περιπτώσεις παραχώρησης χρήσης , να ορίζεται το μέγιστο ποσοστό κοινόχρηστου χώρου που μπορεί να παραχωρηθεί, ώστε να διατίθεται πάντοτε ικανό μέρος του για την κοινή χρήση από τους πολίτες.

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτεί η χορήγηση αδειών περιπτέρων, που καταλαμβάνουν συνήθως πολύ περισσότερο χώρο.

► Συχνότεροι έλεγχοι της Δημοτικής Αστυνομίας στους κοινόχρηστους χώρους, ώστε να διαπιστώνονται οι παραβάσεις, αλλά και να επιτυγχάνεται η προστασία τους.

► Επιβολή και έγκαιρη είσπραξη αυστηρών προστίμων, σε εκείνους που παραβιάζουν τους όρους της άδειας παραχώρησης κοινόχρηστων χώρων και κυρώσεις, όπως ανάκληση της άδειας, σε αυτούς που κατ” εξακολούθηση παρανομούν.

► Αποκλείεται η οποιαδήποτε κατασκευή περγκόλων (σταθερών κλειστών κατασκευών), σε συγκεκριμένα μέρη που θα καθορίσει το Δ.Σ..

Ενδεικτικά αναφέρουμε πλατείες (της Κ. Πλατείας συμπεριλαμβανομένης), την Κ. Αγορά, το πεζοδρόμιο προς τη θάλασσα της οδού Γολέμη, κ.λ.π..

► Αντιμετώπιση σε έναν γενικό κανόνα, σε σχέση με την ύπαρξη περγκόλων (σταθερών κλειστών κατασκευών), και με συγκεκριμένες προϋποθέσεις( π.χ. ανάλογα με το πλάτος των πεζοδρομίων), των καταστημάτων με μέτωπο στη θάλασσα (Α. Σικελιανού, και Γολέμη), ανεξάρτητα από την εμπλοκή, λόγω αρμοδιότητας, του Λιμενικού Ταμείου στο πρόβλημα.

► Εκμίσθωση, το ανώτερο του 50% του κοινοχρήστου χώρου (πεζοδρομίου), για τους δρόμους που δεν είναι χαρακτηρισμένοι πεζόδρομοι.

► Σημαντική αύξηση του τέλους κοινοχρήστων χώρων σε όσους καταλαμβάνουν με κλειστές κατασκευές τους χώρους αυτούς, από τα περίπου 25 ευρώ το τ.μ. ετησίως που ισχύει σήμερα.

► Να εξετασθεί από το Δημοτικό Συμβούλιο η παραχώρηση κοινόχρηστων χώρων, με την χρήση της διάταξης για προσφορά των προϊόντων με έκπτωση.

► Σε παρόμοιο πνεύμα να αντιμετωπιστούν κατά περίπτωση και τα Τοπικά Διαμερίσματα.

► Όσες περιπτώσεις δεν μπορούν, λόγω ιδιαιτερότητας, να ενταχθούν στους γενικούς κανόνες που θα θέσει το Δ.Σ., να εξετάζονται μεμονωμένα.

Είμαστε ανοικτοί να συζητήσουμε, κάθε επί μέρους πρόταση που θα κινείται στο πνεύμα που περιγράψαμε παραπάνω.

Καλούμε τον κ. Δήμαρχο ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΚΟΜΑ ΦΟΡΑ (τελευταία το ζητήσαμε στα Δ.Σ. της 4/11/2009 και 25/11/2009), να δεσμευτεί ότι θα φέρει το θέμα αμέσως για συζήτηση, ώστε να καθοριστούν, στο μέτρο του δυνατού, οι γενικοί κανόνες για τους κοινόχρηστους χώρους.»

Υ.Γ. Δυστυχώς η άρνηση της Δημοτικής Αρχής, και στο συγκεκριμένο Δ.Σ., να φέρει το θέμα για αναλυτική συζήτηση, απλώς επιβεβαιώνει όσα παραπάνω αναφέρθηκαν.