Πανηγυρικός εσπερινός στο εκκλησάκι του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού στον Άγιο Πέτρο Λευκάδας

Τιμώντας τη μνήμη του Αγίου και Μεγαλομάρτυρος Κοσμά του Αιτωλού που εορτάζει σήμερα, πανηγυρικός εσπερινός με αρτοκλασία τελέσθηκε το απόγευμα της Κυριακής 23 Αυγούστου στο ομώνυμο εκκλησάκι που έχει χτίσει στον Άγιο Πέτρο Λευκάδας ο Χαρ. Καραβίας. Οι φωτογραφίες και το βίντεο είναι του Κώστα Πατρίκιου.

Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός γεννήθηκε το 1714 στο Δένδρο Αιτωλίας και θανατώθηκε με απαγχονισμό το 1779 στο χωριό Κολικόντασι της Αλβανίας. Λόγιος μοναχός και περιοδεύων ιεραπόστολος, με το κήρυγμά του και με τα πολυάριθμα σχολεία που ίδρυσε, συνέβαλε στη διάδοση της ελληνικής γλώσσας. Στα 1755, πήγε στο Άγιον Ορος και φοίτησε στη φημισμένη Αθωνιάδα Σχολή. Στη συνέχεια πήγε στην Κωνσταντινούπολη, ενώ αργότερα θα συνεχίσει το κήρυγμά του σε πόλεις και χωριά της Ελλάδας.

Στα είκοσι χρόνια των περιοδειών του σε όλη την Ελλάδα, ίδρυσε 250 σχολεία και δέκα ελληνομουσεία σε Ήπειρο, Μακεδονία και Θεσσαλία. Ο Κοσμάς ο Αιτωλός, είχε καταξιωθεί στη συνείδηση του λαού ως άγιος, ενόσω ακόμη ζούσε. Επίσημα άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας ανακηρύχτηκε το 1961. Για την εποχή του υπήρξε ο μοναδικός λαϊκός ρήτορας και είχε πλατιά απήχηση στις λαϊκές μάζες. Χιλιάδες συνέρρεαν, στον τόπο που κάθε φορά ήταν να μιλήσει. Αξιοσημείωτο είναι ότι ενέπνεε το σεβασμό και των Αλβανών και των Τούρκων.

Τα θέματα των κηρυγμάτων, που συνήθως γίνονταν στην ύπαιθρο, τ΄ αντλούσε από την Παλαιά και Καινή Διαθήκη. Οι εκτιμήσεις των ερευνητών για την προσφορά του, ποικίλλουν. Άλλοι τον θεωρούν υπέρμαχο της Ορθοδοξίας, άλλοι κατ΄ εξοχήν εκπρόσωπο των ελληνοχριστιανικών ιδεωδών, άλλοι μεταρρυθμιστή και άλλοι τον χαρακτηρίζουν Δάσκαλο του Γένους. Οι ποικίλες εκτιμήσεις, γίνονται ως ένα σημείο, από τις διαφορές που υπάρχουν στις μέχρι σήμερα γνωστές πηγές. Προς το τέλος της ζωής του, αποτιμώντας ο ίδιος το έργο του σε επιστολή του προς τον αδελφό του Χρύσανθο, εκφράζει την ικανοποίησή του για το ότι «γίνεται αρκετή μετάνοια εις τους αδελφούς» και για το ότι ίδρυσε «δέκα σχολεία ελληνικά και διακόσια διά κοινά γράμματα». (Πηγή εφημερίδα «Ριζοσπάστης»).