«Το αντάρτικο νοσοκομείο»
Μνήμες μιας ταραγμένης περιόδου της νεωτερης ιστορίας της Ελλάδας, αυτής του Εμφυλίου Πολέμου, θα «ξυπνήσουν» το ερχόμενο Σαββατοκύριακο στο Νεστόριο Καστοριάς, που θα φιλοξενήσει την ετήσια θεματική συνάντηση της Εταιρείας Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων (ΕΔΙΑ) 1940-1974 Κ.-Δ. Μακεδονίας, που φέτος θα ασχοληθεί με το αντάρτικο νοσοκομείο του Γράμμου.
Η εκδήλωση, που φέρει τον τίτλο «Γράμμος, αντάρτικο νοσοκομείο, Νώντας Σακελλαρίου Αρχίατρος του ΔΣΕ», την πρώτη ημέρα, Σάββατο 21 Αυγούστου, θα διεξαχθεί στην αίθουσα της βιβλιοθήκης του Πολιτιστικού Κέντρου του Δήμου Νεστορίου, ενώ για την επομένη, Κυριακή 22 Αυγούστου, έχει προγραμματιστεί επίσκεψη στο χώρο του αντάρτικου νοσοκομείου.
Έως και 1.200 τραυματίες έφτασε να περιθάλπει, στην αιχμή της λειτουργίας του, το αντάρτικο νοσοκομείο του Γράμμου, που το 1948 μετατράπηκε σε μια μεγάλη νοσοκομειακή μονάδα. Με απόφαση που ελήφθη από το Γενικό Αρχηγείο και με εισήγηση του αρχίατρου Σακελλαρίου τέθηκαν σε εφαρμογή τα σχέδια για ένα μεγάλο νοσοκομείο, που θα ανταποκρινόταν στις απαιτήσεις των σκληρών μαχών που αναμένονταν για το 1948.
Σε σύντομο χρονικό διάστημα, ο εργολάβος Μιχάλης Σουμελίδης, που ανέλαβε το όλο εγχείρημα, ολοκλήρωσε το έργο και το Μάη του ’48, το νέο νοσοκομείο, στον ίδιο σχεδόν χώρο με το παλιό, ήταν έτοιμο. Έγινε μια νοσοκομειούπολη, πρωτοφανής για αντάρτικο. Με κτιστές εγκαταστάσεις από πέτρα και ξύλο, με 1.500 κρεβάτια, χειρουργεία, κλίβανους αποστείρωσης, ηλεκτρικό ρεύμα, πολλούς βοηθητικούς χώρους, υπαίθριο θέατρο με ξύλινες κερκίδες, γιατρούς και προσωπικό, με μονάδα παραγωγής φυσιολογικού ορού και εργαστήριο αποστείρωσης γάζας. Υπήρχαν ακόμη και ειδικοί θάλαμοι νοσηλείας για βαριά τραυματισμένους, τυφικούς και κωφάλαλους.
Μόνο κατά τις επιχειρήσεις του ’48, που ήταν ιδιαίτερα φονικές, στα βιβλία του νοσοκομείου του Γράμμου καταχωρήθηκαν πάνω από 5.000 εισαγωγές.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
Πηγή για τις φωτογραφίες: Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος (1946-1949). Ιστορία και δράση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας μέσα από τις συλλογές των ΑΣΚΙ (εδώ μπορεί να βρει κάποιος και δεκάδες άλλες φωτογραφίες μαζί με ποικίλο αρχειακό υλικό από τη δράση του ΔΣΕ).
Αξίζει νομίζω να αναφέρουμε ακόμη ότι σύμφωνα με άρθρο στο Ριζοσπάστη πρόκειται «για το κλεμμένο αρχείο του ΚΚΕ»:
«Μετά τη 12η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (Φεβρουάριος 1968), η ομάδα που αποχώρησε από το καθοδηγητικό όργανο και αργότερα συγκρότησε το λεγόμενο «ΚΚΕ εσωτερικού» (Δ. Παρτσαλίδης, Π. Δημητρίου, Ζ. Ζωγράφος κ.ά.), εισέβαλε αιφνιδιαστικά και προμελετημένα, στο κτίριο όπου στεγαζόταν το κομματικό Αρχείο και το λεηλάτησε με τη βοήθεια της ρουμανικής αστυνομίας.
Μετά από ένα διάστημα οι αναθεωρητές μετέφεραν το κλεμμένο υλικό στα Σκόπια και το 1988 στην Ελλάδα. Η δήθεν ιδιοκτησία του «ΚΚΕ εσωτερικού» έγινε στη συνέχεια «ιδιοκτησία» του ΣΥΝ. Εδώ και χρόνια αυτό το αρχειακό υλικό του ΚΚΕ, αποτελεί το βασικό τμήμα των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ). Πρόκειται για ιδιωτική εταιρία, κατ’ ουσίαν αποτελεί «ιδιοκτησία» του ΣΥΝ»… (Πηγή: Εφημερίδα Ριζοσπάστης)
