Λευκοί και γαλάζιοι κρίνοι (Ίρις η υπόλευκη – Ίρις η γερμανική)

Κρίνους λέμε στα μέρη μας, στην περιοχή του Αλεξάνδρου Λευκάδας, τα φυτά αυτά που έχουν ξεκινήσει ν΄ ανθίζουν. Είναι από τα παλιά μυριστικά (καλλωπιστικά φυτά) του τόπου μας. Με τη μόνη διαφορά ότι στα χωριά της κοινότητας Αλεξάνδρου απαντώνται μόνο σε λευκό χρώμα.

Παλιότερα ήταν γεμάτες οι αυλές και οι κήποι των σπιτιών, ενώ στο χωριό μου, τα Κολυβάτα Αλεξάνδρου, πολλοί λευκοί κρίνοι υπήρχαν στο Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου στους Σκάρους. Εκεί πηγαίναμε παιδιά για να στολίσουμε τα καλαθάκια για τα κάλαντα του Λαζάρου και της Μεγάλης Παρασκευής.

Η επιστημονική τους ονομασία είναι, μάλλον, Iris albicans (Ίρις η υπόλευκη) και είναι ένα καλλιεργούμενο είδος. Σύμφωνα με το site nature-greec.blogspot.com, για την ίριδα αυτή υπήρχε παλιότερα η άποψη (Randolph 1955) ότι ήταν υβρίδιο του συμπλέγματος Iris germanica. Σήμερα θεωρείται ιθαγενές είδος της Υεμένης και της Σαουδικής Αραβίας. Στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται ως δραπέτης παλαιάς διακοσμητικής καλλιέργειας, καλά εγκλιματισμένο πριν από πολλά χρόνια.

Σε άλλα χωριά της Λευκάδας, όπως π.χ. στον Βουρνικά, είδαμε να υπάρχουν Ίριδες και σε γαλάζιο χρώμα. Ίσως η ποικιλία αυτή να είναι η Ίρις η γερμανική (Iris germanica), φυτό καλλιεργούμενο ή ημιαυτοφυές σε όλη την Ελλάδα με μεγάλα εύοσμα και κυανά άνθη γνωστότερο με τα ονόματα γαλάζιος κρίνος.

Η Ίριδα αυτή θεωρείται από τους βοτανολόγους είδος άγνωστης προέλευσης. Πιθανολογείται ότι είναι υβρίδιο ή ιθαγενές του παραμεσογειακού χώρου και της νότιας Ευρώπης (Γιαννίτσαρος 1991). Σήμερα αυτοφύεται σε μεγάλο μέρος της Ελλάδας, συνήθως σε ελαιώνες και κοντά σε παλιά χωράφια ως εγκλιματισμένος δραπέτης καλλωπιστικής καλλιέργειας.