Με το υφαντό σακούλι για ψώνια στην αγορά της πόλης της Λευκάδας…

Πάνε πολλά χρόνια τώρα που είχαμε να δούμε υφαντό σακούλι για τη μεταφορά ψώνιων στην αγορά της πόλης της Λευκάδας… Κι όμως φαίνεται να χρησιμοποιούνται ακόμη από ηλικιωμένες γυναίκες, με χωριάτικη, υποθέτουμε, καταγωγή.

Όπως γράφει η δρ Μαρία Ν. Αγγέλη, το σακούλι ήταν παλιότερα ένα αντικείμενο καθημερινής χρήσης για αγρότες και κτηνοτρόφους. Είναι μικρός σάκος από μάλλινο ύφασμα σε διάφορα χρώματα, συνήθως μαύρο και κόκκινο. Κρεμιέται από πλεχτό σχοινί που στερεώνεται στα δυο άκρα του στομίου και ονομάζεται σακουλόσκοινο, «σακλόσκοινο» στο ξηρομερίτικο ιδίωμα. Μέσα στο σακούλι μετέφεραν οι τσοπάνηδες και oι αγρότες το ψωμί και τα λιτά τρόφιμα, τυρί, ντομάτες, κρεμμύδια κ.ά.

Για την κατασκευή, τη χρήση και τη σημασία του σακουλιού στην αγροτική κοινωνία η Πανωραία, μια ξηρομερίτισσα γυναίκα, αφηγείται στη συγγραφέα:

«Μια γυναίκα έγνεθε το μαλλί «κατεβατό», στριφτό κι αυτό, σαν την κάπα. Το στιμόνι τώρα δεν θυμάμαι, αν ήτανε μάλλινο ή ευρωπαϊκό το ’λεγαμε τότε. Γράψτο βαμπακερό. Το υφάδι ήταν μάλλινο. Το βάφανε κόκκινο και μαύρο. Και το σακλόσκοινο το ’πλεκαν τελευταία αυτό σαν πλεξίδα. Μισό κόκκινο μισό μαύρο και το ’πλεκαν. Στον αργαλειό κανόνιζανε οι γυναίκες τι φάρδος θα δώσνε. Το ίδιο και στα σακιά που πάηναμε στο μύλο τότε.

Μοναχά ο τσοπάνος είχε; Όλοι. Και στην πόλη πάηναμε με το σακούλι. Πού να τα ’βαναμε τα πράματα; «Πάρε και σακούλι», έλεγε η μάνα μ’ τ’ πατέρα μ’, να μας φέρεις τα πράματα. Έπρεπε νάχεις το καλύτερο σακούλι, το καλύτερο σακί!

Το νοικοκυριό του το ’δειχνε ο καθένας ανάλογα με αυτό που κράταγε. Από μοναχή τ’ς η νοικοκυρά ήθελε να ’χει καθαρά σακιά να στείλει στο μύλο, να βάλει τ’ αλεύρι. Το ίδιο και σακούλια…

Κάπου έχω ακόμα ένα σακούλι. Είχα σακούλια προίκα. Το ’60 είχε ξυπνήσει ο κόσμος. Η δεκαετία του ’40 με ’50 ήτανε πολλή φτώχεια ο κόσμος. Όποιος είχε ζωντανά ήτανε ζωντανός. Δεν είχανε πίτουρα ο κόσμος να φκιάσνε…».