Γερμανοί και Βρετανοί στρατιώτες κατά την διάρκεια της Ανακωχής των Χριστουγέννων στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Γερμανοί και Βρετανοί στρατιώτες κατά την διάρκεια της Ανακωχής των Χριστουγέννων. Δυτικό Μέτωπο, 1914. Ο επιχρωματισμός της εικόνας έγινε από τον Χρήστο Καπλάνη.
Η Ανακωχή των Χριστουγέννων ήταν μια σειρά από εκτεταμένες ανεπίσημες εκεχειρίες που έλαβαν χώρα στο Δυτικό Μέτωπο στις γιορτές των Χριστουγέννων του 1914 κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Κατά τη διάρκεια της βδομάδας πριν από τα Χριστούγεννα, Γερμανοί και Βρετανοί στρατιώτες άρχισαν να ανταλλάσσουν γιορτινές ευχές και τραγούδια ανάμεσα στα χαρακώματά τους. Σε μερικές περιπτώσεις η ένταση ελαττώθηκε σε βαθμό που οι στρατιώτες περπατούσαν απέναντι για να κουβεντιάσουν με τους αντιπάλους τους και να τους δώσουν δώρα. Την παραμονή και ανήμερα των Χριστουγέννων πολλοί στρατιώτες και από τις δυο πλευρές -καθώς και, σε μικρότερο βαθμό, Γαλλικές μονάδες- επιχείρησαν με δική τους πρωτοβουλία στην ουδέτερη ζώνη κάνοντας παρέα μεταξύ τους και ανταλλάσσοντας τρόφιμα και ενθύμια. Παράλληλα έγιναν κοινές κηδείες, ενώ σε πολλές από τις συναντήσεις οι αντίπαλοι στρατιώτες τραγούδησαν μαζί τα κάλαντα ή έπαιξαν μεταξύ τους ποδόσφαιρο.
Η ανακωχή θεωρείται μια συμβολική στιγμή ανθρωπισμού και ειρήνης μέσα σε μια από τις πιο βίαιες περιόδους της σύγχρονης ιστορίας. Δεν έλαβε χώρα παντού· σε κάποιες περιοχές του μετώπου οι μάχες συνεχίστηκαν όλη την ημέρα, ενώ σε άλλες απλώς οι δυο πλευρές συνεννοήθηκαν για την αποκομιδή των νεκρών.
Πηγή: Past in Color Χρώμα στο Παρελθόν – Δημόσια ομάδα στο fb
Σε ένα μέτωπο – εκεί που επήλθε λόγω Χριστουγέννων η συμφιλίωση – η επανέναρξη των εχθροπραξιών άρχισε με Γερμανική πρωτοβουλία , όταν ένας Γερμανός Λοχαγός πυροβόλησε ανευ λόγου ένα Γάλλο Στρατιώτη. Αμέσως ανέλαβαν να μεταφέρουν το μήνυμα της έναρξης των εχθριοπραξιών οι Γερμανικές τηλεφωνικές στρατιωτικές επικοινωνίες.β Για την τύχη του Γάλλου στρατιώτη που πυροβολήθηκε υπάρχουν διχασμένες απόψεις, Άλλες τον θέλουν νεκρό και άλλες τραυματία. Οι περισσότερες απόψεις γράφουν ότι ο Γερμανός λοχαγός σκότωσε τον Γάλλο στρατιώτη.
Στην Γαλλική στρατιωτική ιστορία, το συμβάν διερευνήθηκε μέσα από αρχεία του Γαλλικού στρατού, και από μαρτυρίες στρατιωτών που υπηρετούσαν στο εν λόγω σύνταγμα πεζικού στο χαράκωμα που είχε επέλθει η χριστουγεννιάτικη ανακωχή. Και μάλλον οι πηγές καταλήγουν ότι τελικά ο Γερμανός λοχαγός σκότωσε τον Γάλλο οπλίτη. Βέβαια δεν υπάρχει πλήρως κυρωμένη και αναμφισβήτητη τελική πληροφορία για την τύχη του πυροβοληθέντα Γάλλουβ οπλίτη. Και τούτο διότι όπως εικάζεται , μπορεί απ τον εν λόγω χαράκωμα Γάλλων, να μην έμεινε κανείς ζωντανός στο επόμενο διάστημα, ή όσοι επέζησαν να αντιμετώπισαν τα γνωστά νοητικά βάσανα με ταραγμένες απόψεις μυαλού, που είχε παραγάγει η πολεμική σύγκρουση στα χαρακώματα. Μπορεί ακόμη και για λόγους πολιτικής διπλωματικής και στρατιωτικής σκοπιμότητας τα επόμενα χρόνια να απεκρύβησαν ανευρεθέντα στοιχεία, και απ την Γαλλική και την Γερμανική πλευρά.
Η μελέτη των σχέσεων των Ευρωπαικών κρατών που οδήγησαν στον τότε Μεγάλο πόλεμο ( την φονικότερη ώς τότε πολεμική σύγκρουση στην ιστορία), αποτελεί ακόμη και στις μέρες μας στοιχείο ιστορικής σημαντικής αξίας και έρευνας, που απ ότι φαίνεται οδηγεί σε πολυπλοκώτερες σχέσεις ανταγωνισμών μεταξύ των κρατών των βιομηχανιών όπλων και των κεφαλαιουχικών της εποχής δομων, και εθνικιστικών ανταγωνισμών, πολυπλοκώτερες σε εξήγηση απ ότι τα άιτια που οδήγησαν στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο 35 χρόνια μετά. Και για τον Μεγάλο πόλεμο υπάρχουν και σημαντικές αναφορές επηρμένων και υπεφίαλων ηγετών και διπλωματών ( ιδιαίτερα απ την πλευρά της Αυστροουγγαρίας , και Γερμανίας). Μαζί με την έλλειψη πρωτοβουλιών ηγετών των τότε Αγγλογάλλων.
Σημαντική για την ιστορία του Α παγκοσμίου πολέμου, είναι και η συμβολή μελέτης του Πντείου Πανεπιστημίου, σχετικά με την δράση του εμπόρου όπλων της εποχής Σερ Μπαζίλ Ζαχάρωφ ( Ζαχαρίου απ τα Ταταύλα της Κων/πολης ), μέσα απ την εξήγηση του πλαισιόυ της εποχής για την εμπορία και διακίνηση όπλων, και την διαφθορά των ηγετικών ομάδων ,βιομηχάνων , επιχειρηματιών, πολιτικών , των κρατών όλης της Ευρώπης ( βάσει του συστήματος Ζαχάρωφ ) που είναι σε πλήρη από τ΄τε εφαρμογή και σήμερα.
Θ. Αραβανής