Ο Σύλλογος Λευκαδίων για την Προστασία του Περιβάλλοντος για την μεταφορά του απαγωγού του βιολογικού στη «Γυράπετρα»

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΕΥΚΑΔΙΩΝ
Για την ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ του ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ και του ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Ξενοφώντα Γρηγόρη 151 Λευκάδα, 31 100 Λευκάδα. Τηλ: 26450 22714. e-mail: kopsidav@yahoo.gr

Λευκάδα, 19-9-2023

Προς τους κατοίκους της Λευκάδας

Ενόψει και των αυτοδιοικητικών εκλογών της 8ης Οκτωβρίου 2023 θα θέλαμε να σας υπενθυμίσουμε κάποιες κρίσιμες διαπιστώσεις, για τις οποίες μιλήσαμε δημόσια και σε προηγούμενη επιστολή μας (25-4-2023), που δημοσιεύτηκε στον Τοπικό Τύπο. (Ουδεμία πρόθεση παρέμβασης έχουμε στην επικείμενη εκλογική αναμέτρηση). Ο Δήμος Λευκάδας, όπως μας έχει πληροφορήσει με σχετικό δελτίο τύπου, η μελέτη «Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αστικών Λυμάτων Δήμου Λευκάδας», έχει εγκριθεί και χρηματοδοτηθεί με το ποσόν των 9.272.778,62 ευρώ. Επίσης, ο Βουλευτής Λευκάδας, με σχετική ανακοίνωσή του, μας έχει πληροφορήσει ότι χρηματοδοτείται με 14.573.000 ευρώ η κατασκευή του αποχετευτικού δικτύου Νικιάνας, Επισκόπου, Λυγιάς, Καρυωτών, Απόλπαινας,
Τσουκαλάδων.

Το εγκριθέν και χρηματοδοτημένο ήδη έργο του Δήμου περιλαμβάνει 5 υποέργα, ανάμεσα στα οποία: 1. Εκσυγχρονισμός ΕΕΛ Λευκάδας 2. Καταθλιπτικός αγωγός επεξεργασμένων λυμάτων από υφιστάμενες εγκαταστάσεις ΕΕΛ έως το Ακρωτήριο Γυράπετρα. (Όρος Ακρωτήριο Γυράπετρα δεν υπάρχει. Υπάρχει μόνο ο όρος Άκρα Γύρα).

Ως προς τη μεταφορά των επεξεργασμένων λυμάτων από την ΕΕΛ στην Άκρα Γυράπετρα σας επισημαίνομε τα εξής: Η απόφαση της μεταφοράς των λυμάτων στο προαναφερθέν σημείο έχει αποφασιστεί από τον Δήμο Λευκάδας τον Ιούνιο του 2005. Έκτοτε τα δεδομένα έχουν αλλάξει ριζικά, αλλά η απόφαση παραμένει αμετάβλητη.

Στο σημείο Άκρα Γυράπετρα και σε απόσταση μόλις 25 μέτρων από την ακτή θα απορρίπτονται καθημερινά 9000 m 3 επεξεργασμένων λυμάτων ή 3,5 εκατομμυρίων m 3 ετησίως. Είναι πράγματι εφιαλτικό για τους εξής λόγους: Τα λύματα, όποιου βαθμού επεξεργασίας και αν τύχουν, εμπεριέχουν πάντοτε, έστω και σε μικρές ποσότητες, καρκινογόνους μικρορύπους και γενικώς καταλυτικούς για τον οποιοδήποτε ζωντανό οργανισμό έρθει σε επαφή μαζί τους. Είναι γνωστό βέβαια σε όλους ότι ζούμε σε ένα κατεστραμμένο φυσικό περιβάλλον, που το κάθε του σημείο ποικιλοτρόπως εκπέμπει θάνατο. Ο θάνατος έχει πλέον αυτονομηθεί και δεν έχει καθόλου ανάγκη τη βοήθεια της πολιτικής. Τα τριάντα τελευταία χρόνια οι καρκινογενέσεις έχουν αυξηθεί κατά 80% σε νέους ανθρώπους κάτω των 50 ετών. Κατάσταση που βαίνει συνεχώς αυξανόμενη.

Αν υπήρχε ωκεανογραφική μελέτη από το 2005, που δυστυχώς δεν υπάρχει ούτε ως τις μέρες μας, όλοι θα γνωρίζαμε ότι η θαλάσσια περιοχή της Γύρας δεν αποτελεί ανοιχτή θάλασσα. Σχηματίζει με τις ακτές τής απέναντι Ακαρνανίας έναν ημίκλειστο κόλπο, που πλήττεται ήδη και από τα λύματα της απέναντι Πρέβεζας. Τα 3,5 εκατομμύρια m 3 λυμάτων της Λευκάδας που θα εναποτίθενται στη Γύρα και σε απόσταση 25 μέτρων από την ακτή διαχέονται στη θαλάσσια περιοχή της Γύρας, του Άη-Γιάννη και κυρίως του Κάστρου, λόγω του ότι η φορά των θαλασσίων ρευμάτων είναι κυρίως εκ δυσμών προς ανατολάς. Τα λύματα πολλαπλασιαζόμενα κατ’έτος, θα περνούν εξαιτίας της παλίρροιας στο λιμάνι της Λευκάδας και από κει θα φτάνουν στις Αλυκές, στη θαλάσσια περιοχή των Καρυωτών, της Λυγιάς, του Επισκόπου, της Νικιάνας. Εννοείται ότι άνθρωπος και ιδιαίτερα παιδιά, σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, δεν θα μπορούν να κολυμπήσουν ούτε στο Κάστρο ούτε στη Γύρα και, κατά τι λιγότερο, ούτε στον Άη-Γιάννη.

Ο διακεκριμένος καθηγητής της Ιχθυολογίας στο ΑΠΘ, Γεράσιμος Πνευματικάτος, το δήλωσε καθαρά ήδη από το φθινόπωρο του 2005. Η θαλάσσια περιοχή Κάστρο-Γύρα-Άη-Γιάννης θα καταστραφεί ολοσχερώς! Με τα σημερινά δεδομένα το ζήτημα έχει απείρως χειρότερα! 3,5 εκατομμύρια κυβικά επεξεργασμένων λυμάτων στην περιοχή της Γύρας, του Κάστρου και του Άη-Γιάννη θα καταστρέψουν σε πολύ λίγο χρονικό διάστημα και τις περιοχές των Καρυωτών, της Λυγιάς, του Επισκόπου και της Νικιάνας. Οι τουριστικές επιχειρήσεις και στη μία και στην άλλη πλευρά (ανατολικά και βορειοδυτικά) θα αρχίσουν να φθίνουν ταχύτατα και τα μαγαζιά της πόλης και των γύρω περιοχών θα μπουν σε φάση μεγάλης παρακμής. Είναι κάτι που το γνώριζε πολύ καλά ο παλαιός έμπορος της πόλης και με οικογενειακή παράδοση στο εμπόριο, Μάκης Μελάς, γι’αυτό και έμεινε αμετακίνητος
στις επάλξεις του αγώνα για τη διάσωση αυτής της θάλασσας. Είναι κάτι που οι καταστηματάρχες της πόλης οφείλουν να το σταθμίσουν πολύ καλά, αν θέλουν να εξακολουθήσουν να υπάρχουν τα καταστήματά τους και να μην τα δουν να περιέρχονται σε μία φθίνουσα κατάσταση απεριόριστου μαρασμού και θλίψης.

Επομένως, η μόνη λύση που επικρατεί διεθνώς στις μέρες μας -και όλως ιδιαιτέρως στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εκτός των άλλων, το πρόγραμμα HYDROUSSA-, είναι η επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων λυμάτων για την εξοικονόμηση τεράστιων ποσοτήτων νερού προς άρδευση κάθε είδους καλλιεργειών και για παραγωγή ενέργειας. Ήδη ο πρωτοπόρος Λευκαδίτης επιστήμονας, ο καθηγητής Παναγιώτης Δρακάτος στην Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών είχε με τους συνεργάτες του αρχίσει, χρόνια πριν το 2009, να μελετά την επαναχρησιμοποίηση των λυμάτων. Η εφημερίδα Το Βήμα (24 Νοεμβρίου 2008) αναφέρεται εκτεταμένα στα πολύ επιτυχή αποτελέσματα της μελέτης του Πάνου Δρακάτου και των συνεργατών του για την ανακύκλωση των επεξεργασμένων λυμάτων. Σημειώνει Το Βήμα ότι πρόκειται για νέο μοντέλο που μπορεί να εξασφαλίσει τεράστιες ποσότητες νερού – απάντηση στα αμείλικτα προβλήματα της λειψυδρίας… Επεξεργασμένα λύματα για αγροτικές καλλιέργειες, δημιουργία δασών, αναδασώσεις… Τότε δημιουργείται και το πρώτο βιολογικό δάσος στον χώρο του Πολυτεχνείου Πατρών. Το Κάιρο χρησιμοποιούσε τα αστικά του λύματα για τη δημιουργία δασών στην έρημο, πριν από το 2000.

Στις μέρες μας ολόκληρη η Μεσόγειος έφτασε να είναι μία πλήρως κατεστραμμένη θάλασσα. Γι’αυτό τον λόγο και το πρόγραμμα HYDROUSSA, πρόγραμμα της ΕΕ, αποσκοπεί στη συγκέντρωση νερού από κάθε δυνατή πηγή καθώς και στην επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων λυμάτων στη γεωργία, αναζητώντας λύση χαμηλού κόστους. (Το πρόγραμμα HYDROUSSA εντάσσεται στο Πρόγραμμα “ΗΟRIZON 2000”).

Ευτυχώς που και στη χώρα μας έχει αρχίσει μια νέα πνοή αισιοδοξίας: Καθώς η αναβάθμιση και επέκταση των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων ώστε να αυξηθεί η δυνατότητα των μονάδων και να βελτιωθεί η ποιότητα της επεξεργασμένης εκροής για άρδευση εφαρμόζεται ήδη: Στην περιοχή Χερσονήσου Κρήτης (μια από τις πλέον τουριστικές περιοχές της Κρήτης με 26.000 κατοίκους – ολόκληρο το νησί της Λευκάδας έχει μόνο 25.000 κατοίκους). Τα λύματα της περιοχής αυτής θα χρησιμοποιούνται μόνο για άρδευση και δεν θα μολύνουν κανένα θαλάσσιο σημείο. Το ίδιο ισχύει και για τον Δήμο Ανατολικής Αττικής, την κοινότητα Διονυσίου Χαλκιδικής, τον Δήμο Παγγαίου Χαλκιδικής, τον Δήμο Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου, τον Δήμο Πατρέων σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών και τη ΔΕΥΑΠ… Μόνο οι ιθύνοντες της Λευκάδας είναι τόσο απληροφόρητοι ώστε να εμμένουν σε μια απόφαση του 2005; Μπορούν να αντλήσουν άμεσα πληροφορίες από τους παραπάνω αναφερθέντες δήμους, από το ΕΜΠ, και όλες τις Πολυτεχνικές Σχολές των Πανεπιστημίων της Ελλάδας.

Ο Αριστοτέλης θεωρούσε την ενάσκηση της πολιτικής ως τη σπουδαιότερη τέχνη και επιστήμη. «Κυριωτάτη πασών των τεχνών και των επιστημών». Η σημερινή ενάσκηση της πολιτικής τέχνης απαιτεί πολύ περισσότερες γνώσεις και επακριβή εποπτεία αυτού που συμβαίνει σήμερα. Διαφορετικά δεν υπάρχει καμία ελπίδα για κανέναν. Το ότι τα πολύτιμα δάση της Θράκης έγιναν στάχτη και ο τροφοδότης θεσσαλικός κάμπος αφανίστηκε και το καταστροφικό άκρως που συντελέστηκε στη Λιβύη, δεν αποτελούν παρά απλές προειδοποιήσεις γι’αυτό που έρχεται. Αυτό το καλοκαίρι έχει αποδείξει πόσο ολόκληρο το Βόρειο ημισφαίριο απειλείται με μια εκθεμελίωση. Το ίδιο είχε φανεί και για το Νότιο ημισφαίριο τον Φεβρουάριο του 2023, όταν εκεί είχαν καλοκαίρι.

Είναι γνωστό βέβαια ότι την ευθύνη της πρόληψης την έχουν οι «ιθύνοντες» και οι «αρμόδιοι». Κάποτε αυτές οι ευθύνες σε Δύση και Ανατολή μπορεί να ποινικοποιηθούν στ’αλήθεια. Αλλά, ένα απλό παράδειγμα από τα δικά μας τα μέρη και χωρίς να θέλομε να επιμερίσομε ευθύνες σε κανέναν, στη Θεσσαλία π.χ. δραστηριοποιούνται εκατοντάδες μηχανικοί, γεωπόνοι, δασολόγοι, όλες οι συναφείς επιστήμες και ειδικότητες: Αν ένας και μόνο είχε διαπιστώσει την κατάσταση προστασίας του θεσσαλικού κάμπου και είχε γράψει ένα σχετικό κείμενο μπορεί να είχε συμβεί το ελάχιστο και όχι το μέγιστο κακό. Εμείς όλοι δεν μπορεί να είμαστε πλέον θεατές σ’αυτό που συμβαίνει και σ’αυτό που έρχεται. Γιατί έτσι καμία δεν έχομε ελπίδα.

Η Λευκάδα και η απέναντι Ακαρνανία έχουν, παρ’όλα αυτά, μια σπάνια ευκαιρία όντως «αειφόρου ανάπτυξης», που την ανέμεναν περισσότερο από 2500 χρόνια-μια σπάνια ευκαιρία οικονομικής ευημερίας, που κανένας δεν έχει δικαίωμα να την καταστρέψει, είτε από άγνοια, είτε από ανεπάρκεια. Αν 3,5 εκατομμύρια κυβικά επεξεργασμένων (ή ανεπεξέργαστων;) λυμάτων απορρίπτονται κάθε χρόνο στη Γύρα (καλύπτοντας και όλη την έκταση της λιμνοθάλασσας που επικοινωνεί υπογείως με τη θάλασσα της Γύρας), και στο Κάστρο και στον Άη-Γιάννη κι από εκεί περνάνε στο λιμάνι της πόλης και σε όλη την Ανατολική παραλία, εκπέμποντας μέσω του ζωηφόρου μαΐστρου και τη δυσοσμία τους, τότε καμία από τις παραπάνω περιοχές της Λευκάδας και της απέναντι Ακαρνανίας δεν έχει ελπίδα. Η απειλή βέβαια είναι πολύ γενικότερη.

Οι μηχανικοί της Λευκάδας έχουν τουλάχιστον αποδείξει ότι δημιουργούν επαρκείς αντισεισμικές κατασκευές, σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα ιστορικά δεδομένα. Αλλά, μια και διανύομε τις τελευταίες μέρες μιας προεκλογικής περιόδου, απαιτούνται πολύ περισσότερα. Η αποκατάσταση της σχεδόν ήδη κατεστραμμένης παραλίας του Άη-Γιάννη. Και για να προχωρήσομε λίγο και προς το εγγύς μέλλον, απαιτείται τουλάχιστον μελέτη προστασίας των περιοχών του νησιού (ανάμεσά τους και μεγάλο μέρος της πόλης της Λευκάδας), που βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ή που θα καλυφθούν από το θαλασσινό νερό, με την πρώτη αναμενόμενη ανύψωση της στάθμης της θάλασσας. Το ίδιο ισχύει και για την απέναντι Ακαρνανία.

Το ίδιο ακριβώς και πολύ περισσότερο απαιτούν και τα ελάχιστα εναπομείναντα δάση του νησιού. Η έννοια των στοχευμένων αναδασώσεων και για τη Λευκάδα και για την απέναντι Ακαρνανία είναι μια ζωτικής σημασίας έννοια. Και παρά την απαισιοδοξία που τείνει να επικρατήσει στον κόσμο, εμείς εξακολουθούμε να πιστεύουμε στην αισιόδοξη προοπτική μιας ενοποιούσας παγκόσμιας και τοπικής δράσης. Ανάμεσα στις πραγματοποιηθείσες διαδηλώσεις για το κλίμα παγκοσμίως από την Παρασκευή 15-9-2023 μέχρι και το Σάββατο και την Κυριακή, 16 και 17-9-2023, οι επικεφαλής ήταν παιδιά. Στη Γερμανία όπου πραγματοποιήθηκαν, την περασμένη Παρασκευή, 250 διαδηλώσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, στην πορεία διαμαρτυρίας που έγινε στο Βερολίνο ήταν επικεφαλής μαθητές των δημοτικών σχολείων και έφηβοι. Αυτό και μόνο φανερώνει την εξακολουθητική αναγέννηση μιας ελπίδας.-

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Σπύρος Βρεττός

Η ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ
Τασία Μελά

ΤΑ ΜΕΛΗ
Καίτη Ροντογιάννη, Γεν. Γραμματέας, Παναγιώτης Μαυροκέφαλος, Ευαγγελία Μαλακάση, Σοφία Κουκουλιώτη, Γιάννης Βλάχος – Φαλκώνης