Ανταπόκριση του «Ριζοσπάστη» από τη Λευκάδα: Τέρμα πια στην κοροϊδία, έργα και νερό για τον λαό τώρα
Το μεγάλο πρόβλημα της λειψυδρίας μέσα απ΄ το παράδειγμα της Λευκάδας, όπου οι φορείς της οργανώνουν τον αγώνα τους
Στιγμιότυπο από την αγωνιστική υποδοχή του πρωθυπουργού στη Λευκάδα
Στο «κόκκινο» είναι η κατάσταση της υδροδότησης σε πολλές περιοχές της χώρας και με μεγαλύτερη ένταση στα νησιά, που ο πληθυσμός τους πολλαπλασιάζεται το καλοκαίρι με τον τουρισμό. Ως αιτία των οξυμένων προβλημάτων φέτος από κυβέρνηση και αστικά ΜΜΕ παρουσιάζεται η «έλλειψη βροχής» τον χειμώνα που πέρασε, η συνεπακόλουθη πτώση του υδροφόρου ορίζοντα που επηρεάζει την απόδοση των τοπικών γεωτρήσεων. Το υπαρκτό αυτό γεγονός ωστόσο γίνεται προσπάθεια να χρησιμοποιηθεί ως η «κουρτίνα» για να συγκαλυφθούν οι διαχρονικές ευθύνες όλων των αστικών κυβερνήσεων για την πολιτική της εμπορευματοποίησης των υδάτινων πόρων, της αποσπασματικής διαχείρισής τους με κριτήριο την ικανοποίηση των αναγκών των επιχειρηματικών ομίλων, είτε των εταιρειών εμφιάλωσης που θησαυρίζουν είτε του τουριστικού τομέα, της ανυπαρξίας έργων για την αξιοποίηση του νερού, την αποθήκευση και τη μείωση των απωλειών του, με φράγματα και άλλα απαραίτητα έργα.
Επιπλέον η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ, πατώντας στα χνάρια και των προηγούμενων του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ, προχωράει ένα βήμα παραπέρα την ιδιωτικοποίηση της ύδρευσης με πιλοτική εφαρμογή μέσω εταιρείας ΑΕ στη Θεσσαλία. Μαζί με τις τοπικές αρχές, Περιφέρειες και δήμους στηρίζουν τη στρατηγική του κεφαλαίου και το πλαίσιο των αντιδραστικών Οδηγιών της ΕΕ, που μετατρέπουν το νερό σε ακόμα πιο ακριβό εμπόρευμα για τα λαϊκά στρώματα και τους αγρότες και πεδίο μεγάλης κερδοφορίας για τους επιχειρηματικούς ομίλους, ενώ ουσιαστικά έργα για να αποθηκεύεται δεν είναι επιλέξιμα από την ΕΕ και τις κυβερνήσεις της.
Οι «αλλαγές στο κλίμα» και «η κλιματική κρίση», όπως και στις περιπτώσεις των ανύπαρκτων μέτρων πυροπροστασίας, αντιπλημμυρικής θωράκισης, γίνονται το χρήσιμο άλλοθι για να βγάζει το κράτος από πάνω του την ευθύνη για τη διαχείριση των υδάτων και να προωθεί πάλι την «ατομική ευθύνη» των πολιτών για κατανάλωση νερού με «ρέγουλα», την ίδια ώρα που στους επιχειρηματικούς ομίλους δίνει τα πάντα.
Ο «Ριζοσπάστης» βρέθηκε στη Λευκάδα και συζήτησε με κατοίκους, συνδικαλιστές και εκλεγμένους της «Λαϊκής Συσπείρωσης» στην Τοπική Διοίκηση. Μέσα από τις μαρτυρίες τους παρουσιάζεται το πρόβλημα, πλευρές της αιτίας του, αλλά και οι προσπάθειες διεκδίκησης αυτού του κρίσιμου για τη ζωή αγαθού (για ύδρευση και άρδευση) από ζωντανές αγωνιστικές δυνάμεις της περιοχής.
Μας έχουν εγκαταλείψει…
«Μόνο μη ζητήσεις καφέ από μηχανή, νερό δεν υπάρχει». Με τα λόγια αυτά μας υποδέχεται η κυρά Βασίλω στο καφενείο του Γαβρίλη στην Εξάνθεια, ένα ορεινό χωριό στη Λευκάδα μερικά χιλιόμετρα μακριά από την πασίγνωστη παραλία «Κάθισμα» στη δυτική πλευρά του νησιού. Εκεί συζητάμε με τον Γιάννη Γράψα, πρόεδρο της τοπικής κοινότητας. Μας αναφέρει ότι οι δεξαμενές στο χωριό που τροφοδοτούνται από το κεντρικό δίκτυο έχουν αδειάσει από τις αρχές του Ιούνη, η πίεση είναι πολύ χαμηλή, δεν αρκεί «ακόμη και για να πλύνεις τα δόντια σου», επισημαίνει, ενώ μερικές μέρες δεν έχουν στάλα νερό στις βρύσες. Το πρόβλημα εντοπίζεται οξυμένο στα χωριά Δρυμώνας, Καλαμίτσι, Χορτάτα και Εξάνθεια, που δεν διαθέτουν νερό από τοπική γεώτρηση. «Μας έχουν εγκαταλείψει, δεν σηκώνουν ούτε το τηλέφωνο στον δήμο», υπογραμμίζει.
Μια κάποια λύση επιδιώκεται ατομικά να δοθεί με την εγκατάσταση δεξαμενών τουλάχιστον όσων μπορούν να «στάξουν» 1.200 ευρώ, ώστε να αποθηκεύσουν τις ελάχιστες ποσότητες νερού που φτάνει στα σπίτια τους. Τι κάνουν οι υπόλοιποι; Κάτοικος στη Λυγιά στην ανατολική πλευρά του νησιού μάς αναφέρει ότι αποθηκεύει θαλασσινό νερό σε άδεια μπουκάλια για χρήση στην τουαλέτα, ενώ για ένα ντους πηγαίνει σε συγγενικά σπίτια που διαθέτουν δεξαμενές.
Οι δε αυτοαπασχολούμενοι, που πρέπει να λειτουργήσουν τις επιχειρήσεις τους και προσδοκούν να βγάλουν τώρα το εισόδημα ολόκληρου του χρόνου, έχουν φτάσει σε απόγνωση. Χαρακτηριστική είναι η καταγγελία του Συλλόγου Επαγγελματιών και Προστασίας Περιβάλλοντος Νικιάνας στις 7 Ιουλίου για αποχώρηση επισκεπτών λόγω της έλλειψης νερού. Ο Στέφανος Μανωλίτσης, πρόεδρος του Συλλόγου, αναφέρει ότι η πίεση του νερού μπορεί να παρουσιάζει μία ορισμένη βελτίωση μετά την κινητοποίησή τους, όμως αυτό οφείλεται στην τακτική της δημοτικής αρχής να τροφοδοτεί τις περιοχές με νερό ανάλογα με τις αντιδράσεις. Δεν λύνουν δηλαδή το πρόβλημα, απλά το μεταφέρουν για ένα ορισμένο διάστημα κάπου αλλού, υποστηρίζει και συμπληρώνει ότι αυτή τη στιγμή στη Λευκάδα υπάρχει αναμονή για την αγορά μιας δεξαμενής. Στη συνέχεια περιγράφει την «άνθηση» μιας μεγάλης αγοράς πώλησης νερού με ιδιωτικές υδροφόρες. Υπάρχουν επαγγελματίες, τονίζει, που αναγκάζονται να καλέσουν την υδροφόρα κάθε 2 μέρες με κόστος 200 και 300 ευρώ, ανάλογα με το σημείο παράδοσης, ενώ χρεώνονται ολόκληρη την ποσότητα του βυτίου ανεξάρτητα από το μέγεθος της δεξαμενής που διαθέτουν.
Επιπρόσθετα, αν και το νερό της βρύσης είναι πόσιμο, η μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων λόγω της παλαιότητας του δικτύου δεν το εμπιστεύεται και επιλέγει εμφιαλωμένο καθ΄ όλη τη διάρκεια του χρόνου, μια σημαντική ακόμη επιβάρυνση.
Απαξιωμένες υποδομές, αποσπασματική διαχείριση
Σύμφωνα με τους κατοίκους η παλαιότητα του δικτύου (σωληνώσεις, αντλιοστάσια, δεξαμενές κ.τ.λ.), σε συνδυασμό με τις αυξομειώσεις στην πίεση του νερού, οδηγούν σε ακόμη περισσότερες βλάβες που καλούνται μόλις 13 εργατοτεχνίτες δημοτικοί υπάλληλοι να επιδιορθώσουν.
Ακόμη χειρότερα, ο Σύνδεσμος Υδρευσης Λευκάδας και Αιτωλοακαρνανίας στελεχώνεται από μόλις έναν διοικητικό υπάλληλο. Η λειτουργία και επισκευή του κεντρικού αγωγού μεταφοράς νερού από τις πηγές του Αγ. Γεωργίου στον Λούρο, μαζί με τα αντλιοστάσια και τις δεξαμενές για την τροφοδότηση της Λευκάδας, της Πρέβεζας και της Αρτας, έχει ανατεθεί σε 2 υδραυλικούς και 2 ηλεκτρολόγους με συμβάσεις έργου.
Στην πραγματικότητα οι υποδομές ύδρευσης σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του ’70 και του ’80 και δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις σύγχρονες ανάγκες. Έκτοτε ελάχιστα έγιναν, ενώ υπήρξε τεράστια οικιστική ανάπτυξη, εκτόξευση του τουρισμού και των ξενοδοχειακών μονάδων, αυξάνοντας την κατανάλωση νερού ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες.
Γιατί όμως δεν ιεραρχήθηκε η υλοποίηση των αντίστοιχων υποδομών; Η απάντηση είναι απλή: Στη σημερινή καπιταλιστική κοινωνία που τα πάντα ζυγίζονται με βάση τη λογική «κόστους – οφέλους», αυτό που θεωρείται ως αναγκαίο για την επιβίωση των εργαζομένων και γενικότερα για τις ανάγκες του λαού, δεν είναι «επιλέξιμο» για τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους και την κερδοφορία τους.
Υδροδότηση ιδιωτικού αεροδρομίου, μαρινών και ΝΑΤΟικής βάσης και ο λαός διψά
Ετσι από τη μια διασφαλίζεται η υδροδότηση των μαρινών της περιοχής, του ανακαινισμένου αεροδρομίου στο Άκτιο της Fraport και της ΝΑΤΟικής στρατιωτικής βάσης και από την άλλη ο λαός «διψά». Αντίθετα, έργα όπως αυτό του αγωγού μεταφοράς νερού από τις πηγές του Αγ. Γεωργίου μετατίθεται από το ΕΣΠΑ στο Ταμείο Ανάκαμψης και τώρα στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Μάλιστα ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι η υλοποίησή του καθορίζεται με γνώμονα τους δημοσιονομικούς περιορισμούς, εντείνοντας τις ανησυχίες των κατοίκων που έχουν δει αμέτρητα δημόσια έργα να «καρκινοβατούν» για χρόνια.
Οσο για το «εσωτερικό» δίκτυο του νησιού με τα πολλά προβλήματα – η άλλη μεγάλη «πληγή» – είναι συστηματικά εκτός συζήτησης για γενναία χρηματοδότηση και αντικατάσταση. Ο Αποστόλης Θερμός, πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων ΟΤΑ Ν. Λευκάδας, τονίζει ότι η διαχρονικά ασκούμενη κρατική πολιτική στη διαχείριση του νερού βάζει σε «λίστα αναμονής» τα αναγκαία έργα (π.χ. επιδιόρθωση και συντήρηση του δικτύου διανομής, αντιπλημμυρικά, καλλιέργεια πηγών, λιμνοδεξαμενές κ.λπ.) που θα μπορούσαν να διασφαλίσουν την πρόσβαση σε φθηνό και ποιοτικό νερό. Πρόσθετα επισημαίνει ότι «κάθε φορά που αναφέρουμε την υποστελέχωση στην υπηρεσία ύδρευσης, μας λένε ότι οι κυβερνήσεις δεν επιτρέπουν τις προσλήψεις».
«Βάση κάθε απόφασης των ελληνικών κυβερνήσεων είναι η Κοινοτική Οδηγία – Πλαίσιο για το Νερό του 2000. Σε αυτή, με πρόσχημα την εξοικονόμηση της ζήτησης νερού, προωθείται η εμπορευματοποίησή του ως εργαλείου για την προώθηση της εξοικονόμησης! Δεν τους ενδιαφέρει η ανάγκη πρόσβασης του λαού σε φθηνό και ποιοτικό νερό. Γι΄ αυτό ο πρωθυπουργός από τη Λευκάδα αναφέρθηκε σε «αλλαγή νοοτροπίας στην κατανάλωση του νερού». Δηλαδή ζήτησε «οι εργαζόμενοι μόνο να πλένονται, οι αγρότες να μετράνε τις σταγόνες για να ποτίσουν, και από την άλλη, οι τουριστικές μονάδες να αρδεύουν στρέμματα με γκαζόν και άλλα πολλά»», τονίζει ο Αλέκος Βεροιώτης, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου και δημοτικός σύμβουλος Λευκάδας με τη «Λαϊκή Συσπείρωση».
Η ελπίδα στον αγώνα
Μπροστά στην όξυνση του προβλήματος, από τις αρχές του καλοκαιριού το Εργατικό Κέντρο Λευκάδας – Βόνιτσας πήρε την πρωτοβουλία και οργάνωσε μεγάλο συλλαλητήριο στις 20 Ιούνη με τη συμμετοχή 20 φορέων και νέα κινητοποίηση στις 5 Ιουλίου. Οι εργαζόμενοι απαιτούν να προχωρήσει το έργο της ύδρευσης με fast track διαδικασίες, όπως κάνει η κυβέρνηση για τους μεγαλοεπιχειρηματίες και τους «επενδυτές», να ενισχυθεί με προσωπικό ο δήμος και να χρηματοδοτηθούν οι υποδομές του, ώστε να αντιμετωπίζονται άμεσα τα προβλήματα και να μην διαλύονται τα δίκτυα ύδρευσης – αποχέτευσης. Να δοθεί λύση στο μεγάλο πρόβλημα της αποχέτευσης και του βιολογικού καθαρισμού που ταλανίζει την ανατολική και τουριστικά ανεπτυγμένη πλευρά του νησιού, αλλά και άλλα μεγάλα χωριά, όπως η Απόλπαινα και οι Τσουκαλάδες.
Ηταν η οργανωμένη αντίδραση του λευκαδίτικου λάου που ανάγκασε την κυβέρνηση να προχωρήσει στην κοροϊδία της φιέστας παρουσία του πρωθυπουργού στη Λευκάδα, με αφορμή την υπογραφή της σύμβασης του έργου κατασκευής του νέου αγωγού ύδρευσης από τις πήγες Αγ. Γεωργίου, με σκοπό να κατευνάσει τις αντιδράσεις.
Ομως οι εργαζόμενοι, οι φτωχοί αγρότες και τα λαϊκά στρώματα δεν το βάζουν κάτω. Κλιμακώνουν τον αγώνα τους. Σε πλατιά σύσκεψη του Εργατικού Κέντρου με φορείς του νησιού αποφασίστηκε κινητοποίηση τη Δευτέρα 29/7 στις 4.30 μ.μ. στο Δημοτικό Συμβούλιο και παν-λευκαδίτικο συλλαλητήριο το ερχόμενο Σάββατο 3 Αυγούστου στις 8.30 μ.μ. στον Αγ. Μηνά, για να μη μείνει κανένα λαϊκό σπίτι χωρίς νερό.
