Φωτογραφία της μέρας

Ήρθε ο καλαθάς στο νησί μας… Τον είδαμε, σήμερα το μεσημέρι στην πόλη της Λευκάδας, καθισμένο στον ίσκιο, να εξασκεί με δεξιοτεχνία την παραδοσιακή τέχνη της καλαθοπλεκτικής…

«Πριν από αρκετά χρόνια, αλλά ακόμη και σήμερα, οι άνθρωποι και κυρίως αυτοί που κατοικούσαν στα χωριά, χρησιμοποιούσαν πολύ τα καλάθια. Το καλάθι ήταν ένα πλεχτό σκεύος θα λέγαμε. Είχαν διάφορα σχήματα και μεγέθη. Τα χρησιμοποιούσαν για να μεταφέρουν πράγματα ή να αποθηκεύουν και να φυλάγουν διάφορα υλικά του νοικοκυριού, όπως τα ρούχα, τα σεντόνια κλπ. Τα καλάθια τα χρησιμοποιούσαν ευρέως οι μανάβηδες και άλλοι έμποροι. Μέσα σ” αυτά έβαζαν λαχανικά, φρούτα και άλλα προϊόντα για να τα μεταφέρουν από τόπο σε τόπο. Αλλά και οι αγρότες μετέφεραν με τα καλάθια την παραγωγή τους, καπνό, βαμβάκι, σταφύλια, καλαμπόκια, μαλλί, διάφορους καρπούς κ.α.

Υπήρχαν τριών ειδών καλάθια, που διέφεραν στο μέγεθος, στο σχήμα και στο υλικό κατασκευής τους. Το απλό καλάθι, το κοφίνι και το πανέρι. Η κατασκευή τους γινόταν από τεχνίτες, τους καλαθάδες. Η κατάλληλη εποχή για την κατασκευή τους ήταν η άνοιξη ή το φθινόπωρο. Οι καλαθάδες έκοβαν από τα ποτάμια ευλύγιστα κλαδιά από ιτιά ή λυγαριά, με φλούδα ή χωρίς φλούδα. Εκτός από τις λυγαριές και τα καλάμια χρησιμοποιούσαν και άλλα υλικά από φυτά, όπως τα βούρλα, τα σχοίνα, τα σφεντάμια, τις βέργες από φουντουκιές, που τις έκοβαν πάντα την άνοιξη γιατί τότε ήταν πιο μαλακιές και ευλύγιστες. Υπήρχαν και καλάθια πολυτελείας που ήταν φτιαγμένα με σκισμένα ξύλα από διάφορα δέντρα. Τα καλάθια αυτά τα έφτιαχναν για λόγους διακοσμητικούς και για να γίνουν πιο όμορφα τα έβαφαν.

Πρώτα άφηναν τα κλαδιά να ξεραθούν. Πριν αρχίσουν το πλέξιμο τα έβρεχαν με νερό για να γίνουν πιο ευλύγιστα. Άρχιζαν από τη βάση, η οποία έπρεπε να έχει μεγάλη αντοχή. Για να το πετύχουν αυτό το πλέξιμο ήταν πιο πυκνό. Έπλεκαν μαζί καλάμια και κλαδιά λυγαριάς. Μετά έφτιαχναν το σκελετό, τοποθετώντας κάθετα προς τη βάση χλωρά καλάμια, που τα έσκιζαν σε λουρίδες. Πάνω σ” αυτά έπλεκαν τα τοιχώματα του καλαθιού.

Στα κοφίνια, που ήταν μεγαλύτερα σε μέγεθος, τοποθετούσαν κατά διαστήματα ελάσματα από μέταλλο για να αντέχουν το μεγάλο βάρος. Μόλις τέλειωναν το σκελετό έφτιαχναν τις λαβές. Τα καλάθια τα έφτιαχναν με κάποια κωνική μορφή, ώστε το ένα να μπορεί να χωράει μέσα σε κάποιο άλλο. Ο λόγος ήταν να μην πιάνουν πολύ χώρο, όταν ήταν άδεια.

Οι καλαθάδες αφού έφτιαχναν πολλά καλάθια τα φορτωνόταν οι ίδιοι ή με κάρα ξεκινούσαν σε πόλεις και χωριά για να τα πουλήσουν. Η τιμή τους δεν ήταν μεγάλη και πολλές φορές η πληρωμή γινόταν και σε είδος.» – (Πηγή: Δημοτικό Σχολείο Σαπών)