Στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς από το 2015 η Τέχνη της Ξερολιθιάς
Ορεινή Λευκάδα… (Φωτό: Μπάμπης Λάζαρης)
Το ακούσαμε για πρώτη φορά φέτος το καλοκαίρι από την κα Μάρω Φίλιππα-Αποστόλου, Αρχιτέκτων – Καθηγήτρια ΕΜΠ. Ότι η Τέχνη της Ξερολιθιάς, από τις οποίες είναι γεμάτος ο τόπος μας, έχει εγγραφεί στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Κι αυτό μάλιστα από το 2015 ακόμη. Το ανέφερε στην παρουσίαση του βιβλίου «Ιερή γεωμετρία στην παλαιά βελονιά και τις καρπέτες της Λευκάδας» της Κασσιανής Κούρτη-Παναγοπούλου, όπου ήταν εισηγήτρια.
Βόλτοι στην Εγκλουβή (Φωτό: Μπάμπης Λάζαρης)
Με τον όρο «τέχνη της ξερολιθιάς» εννοούμε την κατασκευή κτισμάτων με πέτρες χωρίς κανένα συνδετικό υλικό (εν ξηρώ). «Οι ξερολιθικές κατασκευές, είναι άλλοτε έντονα ορατές, όπως εκτεταμένα εντυπωσιακά σύνολα ταρατσωτών καλλιεργειών, και άλλοτε διακριτικές και ταπεινές, όπως τα κτίσματα γεωργοκτηνοτροφικής χρήσης. Ωστόσο, είναι πάντα καλαίσθητες και φιλικές προς το περιβάλλον», αναφέρεται στην επίσημη σελίδα της Άϋλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας.
Δηλαδή, πέρα από τις συνηθισμένες λιθιές που στηρίζουν τις αναβαθμίδες (σκάλες), προστατεύοντας έτσι το έδαφος από τη διάβρωση, στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι καλύβες, τα ξερότοιχα, τα πέτρινα γεφύρια, τα πηγάδια, οι βόλτοι κλπ. Από τις πρώτες, τις λιθιές, είναι ακόμη γεμάτη η λευκαδίτικη ύπαιθρος, αφού κάποτε οι κατασκευές αυτές φαίνεται να επιδοτούνταν, όπως έχουμε ακουστά, χωρίς να ξέρουμε και κατά πόσο αυτό αληθεύει, ενώ και από τις διάφορες άλλες ξερολιθικές δομές σώζονται ακόμη σε σχετικά καλή κατάσταση πολλές στο νησί μας.
Ξερολιθική κατασκευή στα Κολυβάτα Λευκάδας
Οι πιο κάτω φωτογραφίες είναι από διάφορα άλλα μέρη τις χώρας μας.